Γέροντας Ιεράς Μονής Δαδίου
Ο Ιερομόναχος Αμβρόσιος (κατά κόσμον Σπυρίδων Λάζαρης) εκοιμήθη στις 2 Δεκεμβρίου 2006 (ν.ημ.), σε ηλικία 92 ετών. Υπήρξε πνευματικός της Ιεράς Μονής Παναγίας Γαυριώτισσας Δαδίου και χιλιάδων χριστιανών από όλα τα μέρη της Ελλάδος. Ο π. Αμβρόσιος ήταν πηγή της Αγιορείτικης ευωδίας του Χριστού στον κόσμο και αποτελεί μία από τις άγιες σύγχρονες μορφές που στόλισαν της Εκκλησία. Είναι και αυτός καρπός της σαρκώσεως του Χριστού. Η Εκκλησία ανά τους αιώνες είναι εργοστάσιο παραγωγής αγίων, και μέχρι σήμερα συνεχίζει να δίνει το εμπόρευμά της.
Ο μακαριστός π. Αμβρόσιος γεννήθηκε στο χωριό Λαζαράτα της Λευκάδος από γονείς ευσεβείς, τον διδάσκαλο Παναγιώτη Λάζαρη και την Λουΐζα. Ήταν το τέταρτο τέκνο της πολύτεκνης οικογένειας του. Από την νηπιακή του ηλικία ο μικρός Σπυρίδων χαρακτηριζόταν από την ηρεμία του χαρακτήρα του και την αγάπη του προς την Εκκλησία. Το ήθος του σμίλευσε η ευλαβής μητέρα του, η οποία λόγω της απουσίας του συζύγου της στους πολέμους, είχε αναλάβει όλο το βάρος της ανατροφής των τέκνων. Ο Σπυρίδων τελείωσε μόνο δύο τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, διότι εν τω μεταξύ έπρεπε να βοηθεί την μητέρα του στις αγροτικές εργασίες. Όταν ήλθε ο καιρός κατετάγη στις τάξεις του Στράτου και υπηρέτησε τρία χρόνια στα ανάκτορα ως εύζωνας, καθότι ήταν υψηλός, ευθυτενής και όμορφος νέος.
Σε ένα διάλογο, που είχα με τον μακαριστό γέροντα μου διηγήθηκε ότι μετά την στρατιωτική του θητεία (ήταν Τσολιάς στην ανακτορική φρουρά), ήθελε να πάει στο Άγιο Όρος. Δεν ήξερε, όμως, που και πως να πάει. Τότε του εμφανίστηκε ένας νέος περίπου 25 ετών και του είπε: «Γνωρίζω τους τόπους, έλα μαζί μου». Έτσι και έγινε.
Ξεκίνησαν μαζί, πήγαν στο λιμάνι και μπήκαν στο πλοίο. «Μου έδωσε μάλιστα», λέει, «και ψωμί και φάγαμε παρέα όλες τις ημέρες, που ήταν μαζί μου. Το όνομά του όμως δεν μου το είπε, αλλά κι εγώ δεν τον ρώτησα. Έτσι φθάσαμε στη Δάφνη και από κει περπατώντας προχωρήσαμε μέσα το Άγιο Όρος.
Όσο ήταν μαζί μου, αισθανόμουν μεγάλη ασφάλεια. Προχωρώντας μου έδειξε την Μονή Ξηροποτάμου, όπου τιμούν τους Αγίους 40 μάρτυρες. Με ρώτησε, αν ήθελα να προσκυνήσουμε και εγώ δέχτηκα. Μπήκαμε στον Ναό (στο καθολικό της Μονής) και ενώ ασπαζόμουν την εικόνα, μας περικύκλωσαν 40 νέοι άνδρες. Τότε ο νέος μου είπε ότι “είναι οι Σαράντα Άγιοι Μάρτυρες και χαίρονται γιατί θα γίνεις μοναχός”.
Από εκεί συνεχίσαμε το δρόμο και φτάσαμε στις Καρυές και κατόπιν στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου. Εδώ ο νέος σταμάτησε, μου έδειξε την Ιερά Μονή και μου είπε: “Εδώ, θα μείνεις, Σπύρο. θα γίνεις μοναχός, Θα κάνεις υπομονή και υπακοή στο γέροντα” … κι εξαφανίστηκε».
Φαίνεται ότι αυτός ήταν άγγελος Κυρίου, ο φύλακάς του άγγελος. Έμεινε σε αυτό το μοναστήρι ο Δόκιμος Σπυρίδων και σε ηλικία 25 ετών γίνεται μοναχός με το όνομα Χαρίτων.
Ένα βράδυ ο ηγούμενος λέει στον μοναχό Χαρίτωνα να διαβάσει την 9η στο νάρθηκα. Εκείνος, καθώς ήταν αγράμματος, προσπάθησε να διαβάσει, αλλά είχε μεγάλη δυσκολία. Ο ηγούμενος αγανάκτησε και τον έδιωξε λέγοντάς του ονειδιστικά να πάει στο κελί του. Το ίδιο βράδυ, ενώ προσεύχονταν, του εμφανίστηκε η Παναγία και με τη χάρη της σε μία μόνο νύχτα έμαθε το ψαλτήρι από μνήμης. Κατέστη θεοδίδακτος και θυμίζει σε όλους τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, που είχε μεγάλη δυσκολία στη μάθηση όταν ήταν παιδάκι.
Οι δικοί του τον πήγαν σε κάποια Μονή, προσευχήθηκαν στην Παναγία και του υπέδειξαν να κάνει κάθε βράδυ τρεις μετάνοιες στην Παναγία και να την παρακαλεί να τον κάνει καλό μαθητή. Έγινε έτσι ο πρώτος μαθητής. Όποτε, όμως, ξεχνούσε τις μετάνοιές του, δεν έπαιρνε καλό βαθμό.
Ένα άλλο περιστατικό από τη ζωή στο Άγιον Όρος του Μοναχού Χαρίτωνα, του ανθρώπου του Θεού. Ήταν καλοκαίρι και ο π. Χαρίτων βρισκόταν στον κήπο για εργασίες.
Βλέποντας μία συκιά και επειδή πεινούσε, ανέβηκε στο δένδρο, για να φάει σύκα. Στο Άγιον Όρος οι μοναχοί δεν επιτρέπεται να τρώνε τίποτε εκτός τραπέζης, γιατί θεωρείται λαθροφαγία δηλαδή σοβαρό παράπτωμα. Έφαγε μερικά σύκα, όμως γλίστρησε και έπεσε από το δέντρο. Έμεινε εκεί πεσμένος και βογκούσε από τους πόνους, γιατί έσπασε το πόδι του. Αν και είχε πέσει από το πρωί, οι άλλοι μοναχοί αφού τον αναζήτησαν, τον βρήκαν μόνο το απόγευμα στο περιβόλι πεσμένο κάτω να πονάει πολύ. Τον έβαλαν πάνω σε μια πόρτα και τέσσερα άτομα μαζί –ήταν και σωματώδης– τον μετέφεραν στο κελί του.
Διηγείται ο ίδιος ο γέροντας Αμβρόσιος• «Ενώ βρισκόμουν στο κρεβάτι μου και πονούσα, απέναντι έβλεπα το παρεκκλήσι των Αγίων Αναργύρων και τους παρακαλούσα να με βοηθήσουν. Εμφανίζονται τότε δύο γιατροί με λευκές μπλούζες και προσπάθησαν να βάλουν το πόδι μου στην θέση του. “-Τράβα Κοσμά”, έλεγε ο ένας. “-Κράτα από εδώ Δαμιανέ”, έλεγε ο άλλος. Και σε πέντε λεπτά οι πόνοι εξαφανίστηκαν και έγινα καλά». Όταν οι συμμοναστές του τον είδαν εντελώς υγιή, δόξασαν το Θεό και τους Αγίους Αναργύρους.
Στη Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου βρίσκονταν πέντε νέοι μοναχοί και ένας ηλικιωμένος γέροντας. Κάποιοι από αυτούς σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλό να αλλάξουν τον γέροντα. Το έμαθε ο γέροντας και αποφασίστηκε η απομάκρυνση των πέντε μοναχών.
Συνοδεία αστυνομίας εκδιώχτηκε στην Μονή Χιλανδαρίου ο μοναχός Αμβρόσιος, τότε Χαρίτων. Εκεί είχε πάρα πολλές δυσκολίες και πέρασε αρρώστιες, που τον ανάγκασαν να έρθει στον κόσμο. Πήγε, λοιπόν, στον Γέροντα Πορφύριο, ο οποίος τον συμβούλευσε να πάει στην ερειπωμένη Μονή Δαδίου στη Φθιώτιδα. Στην ερειπωμένη αυτή Μονή βρήκε μόνο αρουραίους, φίδια και άγρια ζώα. Ο Γέροντας Πορφύριος του υπέδειξε: «Κάθισε εδώ, κάνε υπομονή και υπακοή και ο Θεός θα σε βοηθήσει».
Ανασύστησε την ερειπωμένη Ιερά Μονή, η οποία έγινε στη συνέχεια γυναικεία. Ο τότε Μητροπολίτης Φθιώτιδος Αμβρόσιος εξετίμησε τον γέροντα και τον έκανε ιερομόναχο, δίνοντάς του, μάλιστα, το δικό του όνομα.
Κάποτε χτύπησε το πόδι του, πήγε στο νοσοκομείο, όπου του έβαλαν πλατίνα στο γοφό. Πονούσε, όμως, πολύ. Ο τότε Μητροπολίτης Ελβετίας Δαμασκηνός τον πήρε στην Ελβετία να τον δούνε εκεί οι γιατροί. Τον πήγε στο νοσοκομείο. Εκεί διαπιστώθηκε ότι στην πρώτη επέμβαση, του έβαλαν 1 εκατοστό πλατίνα μεγαλύτερη με αποτέλεσμα να χρειαστεί νέο χειρουργείο, για να μειώσουν την πλατίνα. Όταν έγινε αυτό και ετοιμαζόταν για εξιτήριο, του ζητήθηκαν γενικές εξετάσεις, τις οποίες έκανε. Τότε, βρέθηκε στον αριστερό του νεφρό πέτρα μεγάλη όσο ένα πορτοκάλι και έτσι παρέμεινε για νέα εγχείριση.
Διηγείται ο Γέροντας: «Ενώ ήμουν μόνος στο δωμάτιο, εμφανίστηκε ένας μοναχός. Βγήκαμε, λοιπόν, μαζί στο μπαλκόνι και καθίσαμε για να μιλήσουμε. Κάπου 15 λεπτά μιλούσαμε και του είπα για τα χειρουργεία και για τον λίθο στο νεφρό. Τότε ο μοναχός μου είπε: ’’Είμαι ο Άγιος Νεκτάριος και ήρθα να σε δώ. Ήμουν και εγώ φιλάσθενος και παρέδωσα την ψυχή μου στο «Αρεταίειο» νοσοκομείο. Άντεξα τις συκοφαντίες και την ασθένεια, κάνοντας υπομονή. Ο Θεός μου έδωσε χάρη μεγάλη για την υπομονή που έκανα’’. Μετά με άγγιξε και έφυγε. Όταν έφυγε ο Άγιος Νεκτάριος μου ήρθε διάθεση ούρησης και ούρησα σε ένα μικρό λεκανάκι Τότε βγήκε μαζί με τα ούρα και μία πέτρα σε μέγεθος μικρού πορτοκαλιού. Τότε με μία χαρτοπετσέτα την πήρα και την έβαλα στο συρτάρι του κομοδίνου.
Την επόμενη θα γινόταν η εγχείριση. Έρχεται ο Ελβετός γιατρός και μου λέει: «Ετοιμάσου για το χειρουργείο». Εγώ του απάντησα ότι δεν χρειάζομαι χειρουργείο. Άνοιξα το συρτάρι και του έδειξα την πέτρα. Όταν την είδε ο γιατρός, είπε• «Εσείς οι Ορθόδοξοι έχετε ζωντανή πίστη, εμείς την νοθεύσαμε”. Το χειρουργείο δεν έγινε και ή πέτρα παρέμεινε στο γραφείο του Ελβετού γιατρού, για χρόνια πολλά».
Αυτό που είδα εγώ στον Γέροντα, έκτος από τις αγιοφάνειες που είχε, oι οποίες ήταν πολύ έντονες και δύσκολα κανείς τις βρίσκει σε ανθρώπους σήμερα, είναι ότι ηταν άνθρωπος ο οποίος ζούσε σε πολλή αφάνεια εκεί στο Δαδί. Δεν του άρεσε το θεαθήναι, δεν του άρεσε να προβάλλεται, δεν του άρεσε να παρουσιάζεται. Και ίσως είναι και αυτός ο λόγος που δεν απέκτησε μεγάλη συνοδεία από μοναχές. Μια φορά που μιλούσαμε, μου λέει: «Εγώ έμεινα εδώ, ζούσα σε μία ασημότητα και ασχολήθηκα με την προσευχή, με τη Λειτουργία κ.λπ.». Δεν ήθελε να εμφανίζεται.
Αλλά ούτε στο χωριό, στο Δαδί, τον ήξεραν καλά-καλά. Και εκεί δεν κατέβαινε παρά σπάνια. Ήταν στο Μοναστήρι, έκανε πρακτικές εργασίες, ήταν ο εφημέριος της Μονής και ασχολήθηκε πολύ με την ευχή, απ΄ ότι μου έλεγε. Τον έβλεπα κι εγώ ότι, μόλις του έλεγα κάτι, αμέσως έμπαινε στον εαυτό του και προσευχόταν. Και έδινε πολύ καλές συμβουλές. Μου έλεγε μάλιστα πόσο τον βοηθάει η Χάρις του Θεού: «Εγώ αγράμματος άνθρωπος είμαι και έρχονται εδώ τόσοι άνθρωποι μορφωμένοι, καθηγητές πανεπιστημίου, και ανοίγει ο νους μου και τους λέω τόσα πράγματα, που απορώ πως τα λέω».
Ένα παιδί που πήγαινε στον Γέροντα, τον ρώτησε: «Τί θα κάνω;». Και του είπε ο Γέροντας: «Εσύ μοναχός θα γίνεις». Και αυτός, παρόλο που δεν το σκεφτόταν, ένιωσε μέσα του μια φωτιά και έγινε μοναχός. Δηλαδή, πλησίαζες αυτόν τον άνθρωπο στο μετόχι στην Αθήνα και έβλεπες ότι δεν ήταν από τον κόσμο αυτόν. Ήταν ένας ερημίτης. Κράτησε το πρόγραμμα του ως μοναχός. Σηκωνόταν νύχτα και προσευχόταν…
Αγαπούσε πολύ την Παναγία. Παρακάλεσε τότε και του πήγαμε την Αγία Ζώνη της Παναγίας μας. Πάρα πολύ αναπαύτηκε που είχε την Αγία Ζώνη στο Δαδί και με μεγάλη συντριβή και συγκλονισμό την υποδέχτηκε.
Την πρώτη φορά που τον είδα, μου είπε αυτά όλα με τον Άγιο Νεκτάριο, δηλαδή ότι πήγε και τον επισκέφτηκε στη Γενεύη και του είπε: «Πάμε να κάτσουμε έξω, που έχει δροσιά», κ.λπ. Και να βγει ο όγκος, που είχε στο νεφρό; Είναι φοβερό αυτό, δεν είναι δράμα. Δεν είναι εύκολα, είναι μεγάλα σημεία αυτά.
Ο Γέροντας Αμβρόσιος κοιμήθηκε την ίδια μέρα, ακριβώς 15 χρόνια μετά, που κοιμήθηκε ο Γέροντας Πορφύριος. Ήταν ένας άνθρωπος του Θεού. Ή Εκκλησία είναι το μυστικό σώμα του Χριστού.
Εμείς, όταν ερχόμασταν στην Αθήνα, πηγαίναμε και τον βλέπαμε.
Την ευχή του να έχουμε. Μετά την κοίμηση του, εγώ έβγαλα και μοναχό Αμβρόσιο στη μνήμη του.
Η ζωή του, παρουσία και μαρτυρία Χριστού, ο βίος του ενισχύει την πίστη μας.
Ας έχουμε την ευχή του!
Αρχιμ. Εφραιμ, πρώην Καθηγούμενου
Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου, Αγίου Όρους
Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2010
Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010
Eνας φωτισμένος δάσκαλος
Αυτά τα λόγια απηύθυνε ένας φωτισμένος δάσκαλος στους μαθητές του, στο 2ο ΕΠΑΛ Αχαρνών για την επέτειο της 25ης Μαρτίου - δυστυχώς δεν μου έστειλαν το όνομά του και δεν γνωρίζω σε ποιόν να στείλω τα συχαρίκια για την ντομπροσύνη και την ομορφιά των λόγων του.
Απολαύστε και σεις αυτά που είπε σε 17χρονα παιδιά ...
Σκέφτηκα να σου µιλήσω για τον Καραϊσκάκη,
Αλλά το µυαλό σου θα πάει στο γήπεδο.
Σκέφτηκα να σου µιλήσω για το 21,
Αλλά ο νους σου θα πάει στην Ορίτζιναλ.
Συλλογίστηκα πολύ, για να καταλήξω αν αξίζει
Να σε ταλαιπωρήσω για κάτι τόσο µακρινό, τόσο ξένο.
Δύο αιώνες πίσω κάποια γεγονότα
Τι να λένε σε σένα; Σε εσένα που ßιάζεσαι να φύγεις,
Να πας για τσιγάρο, για καφέ ή για κάτι άλλο.
Θα σου µιλήσω λοιπόν προσωπικά.
Εγώ ο δάσκαλος που δούλεψα ένα χρόνο σε αυτό το σχολείο
Και σε δεκαπέντε µέρες φεύγω για αλλού.
Σε εσένα που είσαι εδώ ένα, δύο, τρία
Ή και περισσότερα χρόνια,
Θα σου µιλήσω σταράτα
Για να σου εκφράσω δυο σκέψεις µου.
Οι µαθητές που συνάντησα µέσα στις τάξεις,
Οι µαθητές που δίδαξα φέτος
Στην συντριπτική τους πλειονότητα µε σεßάστηκαν,
Αν και δεν ανταποκρίθηκαν στις απαιτήσεις του µαθήµατος.
Πολλοί όµως από τους υπόλοιπους µαθητές
Δε µε σεßάστηκαν, µε προσέßαλαν κατ' επανάληψη.
Με έργα, µε λόγια, µε ύßρεις,
Δείχνοντας ένα χαρακτήρα και ένα ήθος
Που µε σόκαρε, που µε έßαλε σε µελαγχολικές σκέψεις.
Αυτό το φαινόµενο αποδεικνύει
Πως κάτι σάπιο υπάρχει σε αυτό το σχολείο,
Πως εκτός του γνωστικού ελλείµµατος
Το συγκεκριµένο σχολείο χωλαίνει δραµατικά
Και στο ηθικοπλαστικό του έργο,
Στη διαµόρφωση δηλαδή των µμαθητικών ψυχών και πνευµάτων.
Και η ευθύνη για αυτήν την αποτυχία
Είναι ευθύνη αποκλειστικά δική µας,
Των δασκάλων σας και των γονιών σας.
Δεν έχουµε κατορθώσει να σας δείξουµε
Πως χωρίς αρχές η ζωή σας αύριο θα είναι µια κόλαση,
Πως χωρίς όνειρα και στόχους θα χρειαστείτε υποκατάστατα,
Θα καταφύγετε πιθανόν σε επιλογές που θα σας ξεφτιλίσουν,
Θα σας κάνουν να σιχαίνεστε τον εαυτό σας,
Θα σας γεµίσουν τη ζωή πλήξη και κούραση,
Θα σας γεράσουν πρόωρα.
Αν όµως θέλετε µια συµßουλή από ένα δάσκαλο,
Σκεφτείτε το παράδειγμα του Μακρυγιάννη,
Που έφτασε αγράµµατος µέχρι τα πενήντα σχεδόν,
Για να καταλάßει τότε πως η µόρφωση, η καλλιέργεια
Ήταν το όπλο που έλειπε από την προσωπική του θήκη..
Και κάθισε µε πολλή δυσκολία και χωρίς δάσκαλο
Και έµαθε πέντε κολλυβογράμματα,
Για να µας πει την ιστορία του ßίου του,
Το παραµύθι της επανάστασης των υπόδουλων Ρωµιών.
Αυτό το παράδειγµα είναι για σένα το πιο κατάλληλο,
Και µπορείς τριάντα χρόνια νωρίτερα από το στρατηγό
Μακρυγιάννη
Να ακολουθήσεις το δρόµο που εκείνος έδειξε,
το µονοπάτι της καλλιέργειας, το δρόµο της παιδείας,
Τη λεωφόρο της προσωπικής σου προκοπής.
Δεν είστε σε τίποτε λιγότερο ικανοί από
Τον γιο της καλογριάς, τον Αρßανίτη Γιώργη
Καραϊσκάκη.
Ήταν κι αυτός αθυρόστοµος σαν κι εσάς,
Αλλά είχε αυτό που από τα αλßανικά µάθαµε σαν µπέσα,
Ήταν πάνω απ´ όλα µπεσαλής.
Αυτό θα 'θελα να έχετε κι εσείς.
Υπευθυνότητα, µπέσα, τσίπα.
Να αναλαµßάνετε τις ευθύνες σας,
Να απεχθάνεστε την υποκρισία, να σιχαίνεστε το συµφέρον,
Να µισείτε το ψέµα και την ευθυνοφοßία.
Η αγάπη για τον τόπο του, η λατρεία για την πατρίδα του
Ήταν αυτό που χαρακτήριζε τη ζωή του Νικήτα Σταµατελόπουλου, του Νικηταρά.
Αγωνίστηκε στη διάρκεια της επανάστασης,
Συνέßαλε στην απελευθέρωση της πατρίδας του
Κι έπειτα φυλακίστηκε, Για να χαθεί σ' ένα στενοσόκακο του Πειραιά, Σχεδόν τυφλωµένος, πάµπτωχος και εγκαταλειµµένος από όλους,
Δε ζήτησε τίποτε από την ελεύθερη Ελλάδα
Κι όταν οι γύρω του τον παρακινούσαν να απαιτήσει
Από την κυßέρνηση µια πλούσια σύνταξη,
Απαντούσε πως η πατρίδα τον αµείßει πολύ καλά,
Λέγοντας ψέµατα, για να µην προσßάλει την πατρίδα του.
Είναι δύσκολο, το κατανοώ, το παράδειγμα του Νικηταρά.
Αλλά νοµίζω πως κι εσείς είστε ικανοί για τα δύσκολα,
Μπορείτε να ακολουθήσετε το δρόµο της αξιοπρέπειας,
Να προσπαθήσετε τίµια και µε αγωνιστικότητα
Για εσάς και για το µέλλον της οικογένειας που
Αύριο θα κάνετε.
Ξέρω, καταλαßαίνω, αντιλαµßάνοµαι
Πως σας προτείνω µια διαδροµή ζωής δύσκολη και απαιτητική, Όταν δίπλα σας κυριαρχεί ο εύκολος δρόµος
των γονιών, των δασκάλων, των πολιτικών,
της εποχής στην οποία µεγαλώνετε.
Όµως κάθε εποχή ελπίζει στους νέους της,
Περιµένει από αυτούς να σηκώσουν ψηλά
Και µε επιτυχία τη σηµαία του αγώνα
και να οδηγήσουν την πατρίδα τους, τον τόπο τους
σε καλύτερες µέρες, σε πιο φωτεινές σελίδες.
Κι όταν ßλέπω την εποχή µας
Να µαραζώνει χωµένη στην αλλοτρίωση,
Να ξεψυχά από την τηλεοπτική ανία,
Να µουχλιάζει από το κυνήγι της ευκολίας,
Μόνο σε εσάς ελπίζω,
Στην ειλικρινή σας διάθεση
να αγωνιστείτε,
να αντισταθείτε,
να πολεµήσετε,
να νικήσετε.
Απολαύστε και σεις αυτά που είπε σε 17χρονα παιδιά ...
Σκέφτηκα να σου µιλήσω για τον Καραϊσκάκη,
Αλλά το µυαλό σου θα πάει στο γήπεδο.
Σκέφτηκα να σου µιλήσω για το 21,
Αλλά ο νους σου θα πάει στην Ορίτζιναλ.
Συλλογίστηκα πολύ, για να καταλήξω αν αξίζει
Να σε ταλαιπωρήσω για κάτι τόσο µακρινό, τόσο ξένο.
Δύο αιώνες πίσω κάποια γεγονότα
Τι να λένε σε σένα; Σε εσένα που ßιάζεσαι να φύγεις,
Να πας για τσιγάρο, για καφέ ή για κάτι άλλο.
Θα σου µιλήσω λοιπόν προσωπικά.
Εγώ ο δάσκαλος που δούλεψα ένα χρόνο σε αυτό το σχολείο
Και σε δεκαπέντε µέρες φεύγω για αλλού.
Σε εσένα που είσαι εδώ ένα, δύο, τρία
Ή και περισσότερα χρόνια,
Θα σου µιλήσω σταράτα
Για να σου εκφράσω δυο σκέψεις µου.
Οι µαθητές που συνάντησα µέσα στις τάξεις,
Οι µαθητές που δίδαξα φέτος
Στην συντριπτική τους πλειονότητα µε σεßάστηκαν,
Αν και δεν ανταποκρίθηκαν στις απαιτήσεις του µαθήµατος.
Πολλοί όµως από τους υπόλοιπους µαθητές
Δε µε σεßάστηκαν, µε προσέßαλαν κατ' επανάληψη.
Με έργα, µε λόγια, µε ύßρεις,
Δείχνοντας ένα χαρακτήρα και ένα ήθος
Που µε σόκαρε, που µε έßαλε σε µελαγχολικές σκέψεις.
Αυτό το φαινόµενο αποδεικνύει
Πως κάτι σάπιο υπάρχει σε αυτό το σχολείο,
Πως εκτός του γνωστικού ελλείµµατος
Το συγκεκριµένο σχολείο χωλαίνει δραµατικά
Και στο ηθικοπλαστικό του έργο,
Στη διαµόρφωση δηλαδή των µμαθητικών ψυχών και πνευµάτων.
Και η ευθύνη για αυτήν την αποτυχία
Είναι ευθύνη αποκλειστικά δική µας,
Των δασκάλων σας και των γονιών σας.
Δεν έχουµε κατορθώσει να σας δείξουµε
Πως χωρίς αρχές η ζωή σας αύριο θα είναι µια κόλαση,
Πως χωρίς όνειρα και στόχους θα χρειαστείτε υποκατάστατα,
Θα καταφύγετε πιθανόν σε επιλογές που θα σας ξεφτιλίσουν,
Θα σας κάνουν να σιχαίνεστε τον εαυτό σας,
Θα σας γεµίσουν τη ζωή πλήξη και κούραση,
Θα σας γεράσουν πρόωρα.
Αν όµως θέλετε µια συµßουλή από ένα δάσκαλο,
Σκεφτείτε το παράδειγμα του Μακρυγιάννη,
Που έφτασε αγράµµατος µέχρι τα πενήντα σχεδόν,
Για να καταλάßει τότε πως η µόρφωση, η καλλιέργεια
Ήταν το όπλο που έλειπε από την προσωπική του θήκη..
Και κάθισε µε πολλή δυσκολία και χωρίς δάσκαλο
Και έµαθε πέντε κολλυβογράμματα,
Για να µας πει την ιστορία του ßίου του,
Το παραµύθι της επανάστασης των υπόδουλων Ρωµιών.
Αυτό το παράδειγµα είναι για σένα το πιο κατάλληλο,
Και µπορείς τριάντα χρόνια νωρίτερα από το στρατηγό
Μακρυγιάννη
Να ακολουθήσεις το δρόµο που εκείνος έδειξε,
το µονοπάτι της καλλιέργειας, το δρόµο της παιδείας,
Τη λεωφόρο της προσωπικής σου προκοπής.
Δεν είστε σε τίποτε λιγότερο ικανοί από
Τον γιο της καλογριάς, τον Αρßανίτη Γιώργη
Καραϊσκάκη.
Ήταν κι αυτός αθυρόστοµος σαν κι εσάς,
Αλλά είχε αυτό που από τα αλßανικά µάθαµε σαν µπέσα,
Ήταν πάνω απ´ όλα µπεσαλής.
Αυτό θα 'θελα να έχετε κι εσείς.
Υπευθυνότητα, µπέσα, τσίπα.
Να αναλαµßάνετε τις ευθύνες σας,
Να απεχθάνεστε την υποκρισία, να σιχαίνεστε το συµφέρον,
Να µισείτε το ψέµα και την ευθυνοφοßία.
Η αγάπη για τον τόπο του, η λατρεία για την πατρίδα του
Ήταν αυτό που χαρακτήριζε τη ζωή του Νικήτα Σταµατελόπουλου, του Νικηταρά.
Αγωνίστηκε στη διάρκεια της επανάστασης,
Συνέßαλε στην απελευθέρωση της πατρίδας του
Κι έπειτα φυλακίστηκε, Για να χαθεί σ' ένα στενοσόκακο του Πειραιά, Σχεδόν τυφλωµένος, πάµπτωχος και εγκαταλειµµένος από όλους,
Δε ζήτησε τίποτε από την ελεύθερη Ελλάδα
Κι όταν οι γύρω του τον παρακινούσαν να απαιτήσει
Από την κυßέρνηση µια πλούσια σύνταξη,
Απαντούσε πως η πατρίδα τον αµείßει πολύ καλά,
Λέγοντας ψέµατα, για να µην προσßάλει την πατρίδα του.
Είναι δύσκολο, το κατανοώ, το παράδειγμα του Νικηταρά.
Αλλά νοµίζω πως κι εσείς είστε ικανοί για τα δύσκολα,
Μπορείτε να ακολουθήσετε το δρόµο της αξιοπρέπειας,
Να προσπαθήσετε τίµια και µε αγωνιστικότητα
Για εσάς και για το µέλλον της οικογένειας που
Αύριο θα κάνετε.
Ξέρω, καταλαßαίνω, αντιλαµßάνοµαι
Πως σας προτείνω µια διαδροµή ζωής δύσκολη και απαιτητική, Όταν δίπλα σας κυριαρχεί ο εύκολος δρόµος
των γονιών, των δασκάλων, των πολιτικών,
της εποχής στην οποία µεγαλώνετε.
Όµως κάθε εποχή ελπίζει στους νέους της,
Περιµένει από αυτούς να σηκώσουν ψηλά
Και µε επιτυχία τη σηµαία του αγώνα
και να οδηγήσουν την πατρίδα τους, τον τόπο τους
σε καλύτερες µέρες, σε πιο φωτεινές σελίδες.
Κι όταν ßλέπω την εποχή µας
Να µαραζώνει χωµένη στην αλλοτρίωση,
Να ξεψυχά από την τηλεοπτική ανία,
Να µουχλιάζει από το κυνήγι της ευκολίας,
Μόνο σε εσάς ελπίζω,
Στην ειλικρινή σας διάθεση
να αγωνιστείτε,
να αντισταθείτε,
να πολεµήσετε,
να νικήσετε.
Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010
Εις εαυτόν ελθών…
Εις εαυτόν ελθών…
Σεπτεμβρίου 21, 2010 — Χαράλαμπος
Θεός είναι πολύ κοντά μας, άλλα και πολύ ψηλά. Για να κάμψη κανείς τον Θεό,
ώστε νά κατεβή να μείνη μαζί του, πρέπει νά ταπεινωθή και νά μετανοήση. Τότε ό
πολυεύσπλαχνος Θεός, βλέποντας την ταπείνωση του, τον υψώνει ώς τούς Ουρανούς και
τόν αγαπάει πολύ. Χαρά εσται εν τω ούρανω επί ένί άμαρτωλω μετανοουντι, λέει τό
Ευαγγέλιο.
Ό Θεός έδωσε στον άνθρωπο τόν νου, γιά νά αναλογίζεται τό σφάλμα του, νά
μετανοη και νά ζητάη συγχώρηση. Ό αμετανόητος άνθρωπος είναι σκληρό πράγμα. Είναι
πολύ ανόητος, επειδή δεν θέλει νά μετανοήση, γιά νά απαλλαγή από τήν μικρή κόλαση πού
ζή, ή οποία τόν οδηγεί στήν χειρότερη, τήν αιώνια. Έτσι στερείται και τις επίγειες
παραδεισένιες χαρές, οί όποιες συνεχίζουν στόν Παράδεισο, κοντά στον Θεό, μέ τίς πολύ
μεγαλύτερες χαρές, τίς αιώνιες.
Όσο ό άνθρωπος βρίσκεται μακριά άπό τόν Θεό, είναι εκτός εαυτού. Βλέπεις, στο
Ευαγγέλιο γράφει ότι ό άσωτος υιός εις εαυτόν έλθών είπε-πορεύσομαι προς τον πατέρα
μου. Δηλαδή, όταν συνήλθε, όταν μετάνοιωσε, τότε είπε: Θα επιστρέψω στον πατέρα
μου. Όσο ζούσε στήν αμαρτία, ήταν εκτός εαυτού, δέν ήταν στα λογικά του, γιατί ή
αμαρτία είναι έξω από τήν λογική.
- Γέροντα, ό Άββάς Άλώνιος λέει: Έάν θέλη ό άνθρωπος, από πρωί εως εσπέρας
γίνεται εις μέτρον θείον. Τί εννοεί;
- Ή πνευματική ζωή δέν θέλει χρόνια. Σέ ένα δευτερόλεπτο μπορεί νά βρεθή κανείς από
τήν κόλαση στον Παράδεισο, άν μετανοήση. Ό άνθρωπος είναι τρεπτός. Μπορεί νά γίνη
άγγελος, μπορεί νά γίνη διάβολος. Πά πά πά, τί δύναμη έχει ή μετάνοια! Απορροφά τήν
θεία Χάρη. Έναν λογισμό ταπεινό νά φέρη στον νου του ό άνθρωπος, σώθηκε. Έναν λογισμό
υπερήφανο νά φέρη, άν δέν μετανοήση και τον βρή ό θάνατος, πάει, χάθηκε. Βέβαια, ό
ταπεινός λογισμός πρέπει νά συνοδεύεται και από τον εσωτερικό αναστεναγμό, τήν
εσωτερική συντριβή. Γιατί ό λογισμός είναι λογισμός, άλλά υπάρχει και ή καρδιά. Όλη
ψυχή και διάνοια και καρδία, λέει ό υμνωδός. Νομίζω όμως ότι ό Άββάς εδώ εννοεί μιά
πιο μόνιμη κατάσταση. Χρειάζεται ένα διάστημα, γιά νά φθάση κανείς σέ καλή κατάσταση.
Σφάλλω, μετανοώ, συγχωρούμαι αυτήν τήν στιγμή. Άν έχω αγωνιστικό πνεύμα, μπορώ
σιγά-σιγά νά σταθεροποιήσω μιά κατάσταση, άλλά μέχρι τότε ταλαντεύομαι.
- Γέροντα, ένας άνθρωπος ηλικιωμένος μπορεί νά βοηθήση πνευματικά τον εαυτό
του;
- Ναί, ίσα-ίσα, όταν κανείς γεράση, τού δίνεται ή δυνατότητα νά μετανοήση, γιατί
φεύγουν οί ψευδαισθήσεις. Πρώτα, επειδή είχε σωματικές δυνάμεις και δέν δυσκολευόταν,
δέν καταλάβαινε τις αδυναμίες του και νόμιζε ότι βρισκόταν σέ καλή κατάσταση. Τώρα πού
έχει δυσκολίες και γκρινιάζει, βοηθιέται νά καταλάβη ότι δεν είναι εντάξει, ότι χωλαίνει, και
νά μετανοήση. Αν αξιοποίηση πνευματικά τά λιγώτερα χρόνια της ζωής του πού του
έμειναν και χρησιμοποίηση και τήν πείρα πού του άφησαν τά περισσότερα χρόνια της ζωής
του πού πέρασαν, δεν θά τόν άφήση ό Χριστός, θά τόν έλεήση.
Σεπτεμβρίου 21, 2010 — Χαράλαμπος
Θεός είναι πολύ κοντά μας, άλλα και πολύ ψηλά. Για να κάμψη κανείς τον Θεό,
ώστε νά κατεβή να μείνη μαζί του, πρέπει νά ταπεινωθή και νά μετανοήση. Τότε ό
πολυεύσπλαχνος Θεός, βλέποντας την ταπείνωση του, τον υψώνει ώς τούς Ουρανούς και
τόν αγαπάει πολύ. Χαρά εσται εν τω ούρανω επί ένί άμαρτωλω μετανοουντι, λέει τό
Ευαγγέλιο.
Ό Θεός έδωσε στον άνθρωπο τόν νου, γιά νά αναλογίζεται τό σφάλμα του, νά
μετανοη και νά ζητάη συγχώρηση. Ό αμετανόητος άνθρωπος είναι σκληρό πράγμα. Είναι
πολύ ανόητος, επειδή δεν θέλει νά μετανοήση, γιά νά απαλλαγή από τήν μικρή κόλαση πού
ζή, ή οποία τόν οδηγεί στήν χειρότερη, τήν αιώνια. Έτσι στερείται και τις επίγειες
παραδεισένιες χαρές, οί όποιες συνεχίζουν στόν Παράδεισο, κοντά στον Θεό, μέ τίς πολύ
μεγαλύτερες χαρές, τίς αιώνιες.
Όσο ό άνθρωπος βρίσκεται μακριά άπό τόν Θεό, είναι εκτός εαυτού. Βλέπεις, στο
Ευαγγέλιο γράφει ότι ό άσωτος υιός εις εαυτόν έλθών είπε-πορεύσομαι προς τον πατέρα
μου. Δηλαδή, όταν συνήλθε, όταν μετάνοιωσε, τότε είπε: Θα επιστρέψω στον πατέρα
μου. Όσο ζούσε στήν αμαρτία, ήταν εκτός εαυτού, δέν ήταν στα λογικά του, γιατί ή
αμαρτία είναι έξω από τήν λογική.
- Γέροντα, ό Άββάς Άλώνιος λέει: Έάν θέλη ό άνθρωπος, από πρωί εως εσπέρας
γίνεται εις μέτρον θείον. Τί εννοεί;
- Ή πνευματική ζωή δέν θέλει χρόνια. Σέ ένα δευτερόλεπτο μπορεί νά βρεθή κανείς από
τήν κόλαση στον Παράδεισο, άν μετανοήση. Ό άνθρωπος είναι τρεπτός. Μπορεί νά γίνη
άγγελος, μπορεί νά γίνη διάβολος. Πά πά πά, τί δύναμη έχει ή μετάνοια! Απορροφά τήν
θεία Χάρη. Έναν λογισμό ταπεινό νά φέρη στον νου του ό άνθρωπος, σώθηκε. Έναν λογισμό
υπερήφανο νά φέρη, άν δέν μετανοήση και τον βρή ό θάνατος, πάει, χάθηκε. Βέβαια, ό
ταπεινός λογισμός πρέπει νά συνοδεύεται και από τον εσωτερικό αναστεναγμό, τήν
εσωτερική συντριβή. Γιατί ό λογισμός είναι λογισμός, άλλά υπάρχει και ή καρδιά. Όλη
ψυχή και διάνοια και καρδία, λέει ό υμνωδός. Νομίζω όμως ότι ό Άββάς εδώ εννοεί μιά
πιο μόνιμη κατάσταση. Χρειάζεται ένα διάστημα, γιά νά φθάση κανείς σέ καλή κατάσταση.
Σφάλλω, μετανοώ, συγχωρούμαι αυτήν τήν στιγμή. Άν έχω αγωνιστικό πνεύμα, μπορώ
σιγά-σιγά νά σταθεροποιήσω μιά κατάσταση, άλλά μέχρι τότε ταλαντεύομαι.
- Γέροντα, ένας άνθρωπος ηλικιωμένος μπορεί νά βοηθήση πνευματικά τον εαυτό
του;
- Ναί, ίσα-ίσα, όταν κανείς γεράση, τού δίνεται ή δυνατότητα νά μετανοήση, γιατί
φεύγουν οί ψευδαισθήσεις. Πρώτα, επειδή είχε σωματικές δυνάμεις και δέν δυσκολευόταν,
δέν καταλάβαινε τις αδυναμίες του και νόμιζε ότι βρισκόταν σέ καλή κατάσταση. Τώρα πού
έχει δυσκολίες και γκρινιάζει, βοηθιέται νά καταλάβη ότι δεν είναι εντάξει, ότι χωλαίνει, και
νά μετανοήση. Αν αξιοποίηση πνευματικά τά λιγώτερα χρόνια της ζωής του πού του
έμειναν και χρησιμοποίηση και τήν πείρα πού του άφησαν τά περισσότερα χρόνια της ζωής
του πού πέρασαν, δεν θά τόν άφήση ό Χριστός, θά τόν έλεήση.
Ἀκολουθία τοῦ Μικροῦ Παρακλητικοῦ Κανόνος εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον
Ποίημα Θεοστηρίκτου Μοναχοῦ· κατ’ ἄλλους δέ Θεοφάνους.
Ψαλλομένου ἐν πάσῃ περιστάσει καὶ θλίψει ψυχῆς.
Εὐλογήσαντος τοῦ ἱερέως λέγομεν τὸν ψαλμὸν ρμβ’ (142). Καὶ εὐθὺς τὸ Θεὸς Κύριος μετὰ τῶν στίχων αὐτοῦ ἐξ ἐκατέρων τῶν χορῶν.
Εἶτα τὰ παρόντα τροπάρια. Ἦχος δ’.
Τῇ Θεοτόκῳ ἐκτενῶς νῦν προσδράμωμεν, ἁμαρτωλοὶ καὶ ταπεινοὶ καὶ προσπέσωμεν, ἐν μετανοίᾳ κράζοντες ἐκ βάθους ψυχῆς· Δέσποινα, βοήθησον, ἐφ’ ἡμῖν σπλαγχνισθεῖσα· σπεῦσον ἀπολλύμεθα, ὑπὸ πλήθους πταισμάτων· μὴ ἀποστρέψῃς σοὺς δούλους κενούς· σὲ γὰρ καὶ μόνην ἐλπίδα κεκτήμεθα.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν.
Οὐ σιωπήσομέν ποτε Θεοτόκε, τὰς δυναστείας σου λαλεῖν οἱ ἀνάξιοι· εἰ μὴ γὰρ σὺ προΐστασο πρεσβεύουσα, τίς ἡμᾶς ἐρρύσατο, ἐκ τοσούτων κινδύνων; τίς δὲ διεφύλαξεν, ἕως νῦν ἐλευθέρους; οὐκ ἀποστῶμεν Δέσποινα ἐκ σοῦ· σοὺς γὰρ δούλους σῴζεις ἀεὶ ἐκ παντοίων δεινῶν.
Τὸν πεντηκοστὸν Ψαλμὸν. Καὶ ἀρχόμεθα τοῦ κανόνος. Εὶς τὰ δύο πρῶτα τροπάρια ἑκάστης ᾠδῆς ψάλλομεν Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς, εἰς δὲ τὰ δύο τελευταῖα ἀντιστοίχως Δόξα. Καὶ νῦν.
Ὠδὴ α’. Ἦχος πλ. δ’. Ὁ εἱρμός.
Ὑγρὰν διοδεύσας ὡσεὶ ξηράν, καὶ τὴν αἰγυπτίαν, μοχθηρίαν διαφυγών, ὁ Ἰσραηλίτης ἀνεβόα· Τῷ λυτρωτῇ καὶ Θεῷ ἡμῶν ᾄσωμεν.
Τροπάρια.
Πολλοῖς συνεχόμενος πειρασμοῖς, πρὸς σὲ καταφεύγω, σωτηρίαν ἐπιζητῶν· ὦ Μῆτερ τοῦ Λόγου καὶ Παρθένε, τῶν δυσχερῶν καὶ δεινῶν με διάσωσον.
Παθῶν με ταράττουσι προσβολαί, πολλῆς ἀθυμίας, ἐμπιπλῶσαί μου τὴν ψυχήν· εἰρήνευσον Κόρη τῇ γαλήνῃ, τῇ τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ σου Πανάμωμε.
Σωτῆρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν, δυσωπῶ Παρθένε, λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶν· σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω, καὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὴν διάνοιαν.
Νοσοῦντα τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν, ἐπισκοπῆς θείας, καὶ προνοίας τῆς παρὰ σοῦ, ἀξίωσον μόνη Θεομῆτορ, ὡς ἀγαθὴ ἀγαθοῦ τε λοχεύτρια.
Ὠδὴ γ’. Ὁ εἱρμός.
Οὐρανίας ἁψῖδος, ὀροφουργὲ Κύριε, καὶ τῆς Ἐκκλησίας δομῆτορ, σύ με στερέωσον, ἐν τῇ ἀγᾶπῃ τῇ σῇ, τῶν ἐφετῶν ἡ ἀκρότης, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνε φιλάνθρωπε.
Τροπάρια.
Προστασίαν καὶ σκέπην, ζωῆς ἐμῆς τίθημι, σὲ θεογεννῆτορ Παρθένε· σύ με κυβέρνησον, πρὸς τὸν λιμένα σου, τῶν ἀγαθῶν ἡ αἰτία, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνη Πανύμνητε.
Ἱκετεύω Παρθένε, τὸν ψυχικὸν τάραχον, καὶ τῆς ἀθυμίας τὴν ζάλην, διασκεδάσαι μου· σὺ γὰρ Θεόνυμφε, τὸν ἀρχηγὸν τῆς γαλήνης, τὸν Χριστὸν ἐκύησας, μόνη πανάχραντε.
Εὐεργέτην τεκοῦσα, τὸν τῶν καλῶν αἴτιον, τῆς εὐεργεσίας τὸν πλοῦτον, πᾶσιν ἀνάβλυσον· πάντα γὰρ δύνασαι, ὡς δυνατὸν ἐν ἰσχύϊ, τὸν Χριστὸν κυήσασα, θεομακάριστε.
Χαλεπαῖς ἀρρωστίαις, καὶ νοσεροῖς πάθεσιν, ἐξεταζομένῳ Παρθένε, σύ μοι βοήθησον· τῶν ἰαμάτων γάρ, ἀνελλιπῆ σε γινώσκω, θησαυρὸν Πανάμωμε, τὸν ἀδαπάνητον.
Διάσωσον, ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλους σου Θεοτόκε, ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν, ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίαν.
Ἐπίβλεψον ἐν εὐμενείᾳ πανύμνητε Θεοτόκε, ἐπὶ τὴν ἐμὴν χαλεπὴν τοῦ σώματος κάκωσιν, καὶ ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τὸ ἄλγος.
Εἶτα μνημονεύει ὁ ἱερεύς, ὑπὲρ ὧν ἡ παράκλησις γίνεται, καὶ ἡμεῖς ψάλλομεν τὸ Κύριε, ἐλέησον ιε’. Μετὰ δὲ τὴν ἐκφώνησιν, τὸ ἑπόμενον·
Κάθισμα. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Πρεσβεία θερμή, καὶ τεῖχος ἀπροσμάχητον, ἐλέους πηγή, τοῦ κόσμου καταφύγιον, ἐκτενῶς βοῶμέν σοι· Θεοτόκε Δέσποινα πρόφθασον, καὶ ἐκ κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς, ἡ μόνη ταχέως προστατεύουσα.
Ὠδὴ δ’. Ὁ εἱρμός.
Εἰσακήκοα Κύριε, τῆς οἰκονομίας σου τὸ μυστήριον· κατενόησα τὰ ἔργα σου, καὶ ἐδόξασά σου τὴν θεότητα.
Τροπάρια.
Τῶν παθῶν μου τὸν τάραχον, ἡ τὸν κυβερνήτην τεκοῦσα Κύριον, καὶ τὸν κλύδωνα κατεύνασον, τῶν ἐμῶν πταισμάτων Θεονύμφευτε.
Εὐσπλαγχνίας τὴν ἄβυσσον, ἐπικαλουμένῳ τῆς σῆς παράσχου μοι, ἡ τὸν εὔσπλαγχνον κυήσασα, καὶ σωτῆρα πάντων τῶν ὑμνούντων σε.
Ἀπολαύοντες πάναγνε, τῶν σῶν δωρημάτων εὐχαριστήριον, ἀναμέλπομεν ἐφύμνιον, οἱ γινώσκοντές σε Θεομήτορα.
Οἱ ἐλπίδα καὶ στήριγμα, καὶ τῆς σωτηρίας τεῖχος ἀκράδαντον, κεκτημένοι σε πανύμνητε, δυσχερείας πάσης ἐκλυτρούμεθα.
Ὠδὴ ε’. Ὁ εἱρμός.
Φώτισον ἡμᾶς, τοῖς προστάγμασί σου Κύριε, καὶ τῷ βραχίονί σου τῷ ὑψηλῷ, τὴν σὴν εἰρήνην παράσχου ἡμῖν φιλάνθρωπε.
Τροπάρια.
Ἔμπλησον ἁγνή, εὐφροσύνης τὴν καρδίαν μου, τὴν σὴν ἀκήρατον διδοῦσα χαράν, τῆς εὐφροσύνης ἡ γεννήσασα τὸν αἴτιον.
Λύτρωσαι ἡμᾶς, ἐκ κινδύνων Θεοτόκε ἁγνή, ἡ αἰωνίαν τεκοῦσα λύτρωσιν, καὶ τὴν εἰρήνην τὴν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν.
Λῦσον τὴν ἀχλύν, τῶν πταισμάτων μου Θεόνυμφε, τῷ φωτισμῷ τῆς σῆς λαμπρότητος, ἡ φῶς τεκοῦσα τὸ θεῖον καὶ προαιώνιον.
Ἴασαι ἁγνή, τῶν παθῶν μου τὴν ἀσθένειαν, ἐπισκοπῆς σου ἀξιώσασα, καὶ τὴν ὑγείαν τῇ πρεσβείᾳ σου παράσχου μοι.
Ὠδὴ ς’. Ὁ εἱρμός.
Τὴν δέησιν, ἐκχεῶ πρὸς Κύριον, καὶ αὐτῷ ἀπαγγελῶ μου τὰς θλίψεις· ὅτι κακῶν ἡ ψυχή μου ἐπλήσθη, καὶ ἡ ζωή μου τῷ ᾅδῃ προσήγγισε· καὶ δέομαι ὡς Ἰωνᾶς· Ἐκ φθορᾶς ὁ Θεός με ἀνάγαγε.
Τροπάρια.
Θανάτου, καὶ τῆς φθορᾶς ὡς ἔσωσεν, ἑαυτὸν ἐκδεδωκὼς τῷ θανάτῳ, τὴν τῇ φθορᾷ καὶ θανάτῳ μου φύσιν, κατασχεθεῖσαν Παρθένε δυσώπησον, τὸν Κύριόν σου καὶ Υἱόν, τῆς ἐχθρῶν κακουργίας με ῥύσασθαι.
Προστάτιν σε, τῆς ζωῆς ἐπίσταμαι, καὶ φρουρὰν ἀσφαλεστάτην Παρθένε, τῶν πειρασμῶν διαλύουσαν ὄχλον, καὶ ἐπηρείας δαιμόνων ἐλαύνουσαν· καὶ δέομαι διαπαντός, ἐκ φθορᾶς τῶν παθῶν μου ῥυσθῆναί με.
Ὡς τεῖχος, καταφυγῆς κεκτήμεθα, καὶ ψυχῶν σε παντελῆ σωτηρίαν, καὶ πλατυσμὸν ἐν ταῖς θλίψεσι Κόρη, καὶ τῷ φωτί σου ἀεὶ ἀγαλλόμεθα. Ὦ Δέσποινα καὶ νῦν ἡμᾶς, τῶν παθῶν καὶ κινδύνων διάσωσον.
Ἐν κλίνῃ νῦν, ἀσθενῶν κατάκειμαι, καὶ οὐκ ἔστιν ἴασις τῇ σαρκί μου· ἀλλ’ ἡ Θεὸν καὶ σωτῆρα τοῦ κόσμου, καὶ τὸν λυτῆρα τῶν νόσων κυήσασα, σοῦ δέομαι τῆς ἀγαθῆς· εκ φθορᾶς νοσημάτων ἀνάστησον.
Διάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλους σου Θεοτόκε, ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν, ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίαν.
Ἄχραντε, ἡ διὰ λόγου τὸν Λόγον ἀνερμηνεύτως, ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα δυσώπησον, ὡς ἔχουσα μητρικὴν παρρησίαν.
Ὁ ἱερεὺς μνημονεύει ὡς δεδήλωται. Μετὰ δὲ τὴν ἐκφώνησιν·
Κοντάκιον. Ἦχος β’.
Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε, μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς· ἀλλὰ πρόφθασον ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι· τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί, Θεοτόκε τῶν τιμώντων σε.
Καὶ εὐθὺς τὸ προκείμενον.
Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καὶ γενεᾷ.
Στίχ. Ἄκουσον, θύγατερ, καὶ ἴδε, καὶ κλῖνον τὸ οὖς σου, καὶ ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καὶ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου, καὶ ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεὺς τοῦ κάλλους σου.
Εὐαγγέλιον.
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν (κεφ. α’ 39-45, 56)
Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀναστᾶσα Μαριάμ ἐπορεύθη εἰς τὴν ὀρεινὴν μετὰ σπουδῆς εἰς πόλιν Ἰούδα καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον Ζαχαρίου καὶ ἠσπάσατο τὴν Ἐλισάβετ. Καὶ ἐγένετο, ὡς ἤκουσεν ἡ Ἐλισάβετ τὸν ἀσπασμὸν τῆς Μαρίας, ἐσκίρτησε τὸ βρέφος ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς· καὶ ἐπλήσθη Πνεύματος ἁγίου ἡ Ἐλισάβετ καὶ ἀνεφώνησε φωνῇ μεγάλῃ καὶ εἶπεν· Εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξὶ καὶ εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου. Καὶ πόθεν μοι τοῦτο, ἵνα ἔλθῃ ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου μου πρός με; ἰδοὺ γάρ, ὡς ἐγένετο ἡ φωνὴ τοῦ ἀσπασμοῦ σου εἰς τὰ ὦτά μου, ἐσκίρτησε τὸ βρέφος ἐν ἀγαλλιάσει ἐν τῇ κοιλίᾳ μου. Καὶ μακαρία ἡ πιστεύσασα ὅτι ἔσται τελείωσις τοῖς λελαλημένοις αὐτῇ παρὰ Κυρίου. Καὶ εἶπε Μαριάμ· Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον, καὶ ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμα μου ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ Σωτῆρί μου, ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ. Ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί, ὅτι ἐποίησέ μοι μεγαλεῖα ὁ Δυνατός καὶ ἅγιον τὸ ὄνομα αὐτοῦ. Ἔμεινε δὲ Μαριὰμ σὺν αὐτῇ ὡσεὶ μῆνας τρεῖς καὶ ὑπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς.
Δόξα. Ἦχος β’.
Πάτερ Λόγε Πνεῦμα, Τριὰς ἡ ἐν Μονάδι, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.
Καὶ νῦν.
Ταῖς τῆς Θεοτόκου, πρεσβείαις ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.
Στιχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Ἦχος πλ. β’. Ὅλην ἀποθέμενοι.
Μὴ καταπιστεύσῃς με, ἀνθρωπίνῃ προστασίᾳ, Παναγία Δέσποινα, ἀλλὰ δέξαι δέησιν τοῦ ἱκέτου σου· θλῖψις γὰρ ἔχει με, φέρειν οὐ δύναμαι, τῶν δαιμόνων τὰ τοξεύματα· σκέπην οὐ κέκτημαι, οὐδὲ ποῦ προσφύγω ὁ ἄθλιος, πάντοθεν πολεμούμενος, καὶ παραμυθίαν οὐκ ἔχω πλήν σου· Δέσποινα τοῦ κόσμου, ἐλπὶς καὶ προστασία τῶν πιστῶν, μή μου παρίδῃς τὴν δέησιν, τὸ συμφέρον ποίησον.
Οὐδεὶς προστρέχων ἐπὶ σοί, κατῃσχυμμένος ἀπὸ σοῦ ἐκπορεύεται, ἁγνὴ Παρθένε Θεοτόκε· ἀλλ’ αἰτεῖται τὴν χάριν, καὶ λαμβάνει τὸ δώρημα, πρὸς τὸ συμφέρον τῆς αἰτήσεως.
Μεταβολὴ τῶν θλιβομένων, ἀπαλλαγὴ τῶν ἀσθενούντων ὑπάρχουσα, Θεοτόκε Παρθένε, σῶζε πόλιν καὶ λαόν, τῶν πολεμουμένων ἡ εἰρήνη, τῶν χειμαζομένων ἡ γαλήνη, ἡ μόνη προστασία τῶν πιστῶν.
Ὁ Ἱερεύς·
Σῶσον, ὁ Θεὸς τὸν λαόν σου, καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου· ἐπίσκεψαι τὸν κόσμον σου ἐν ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς· ὕψωσον κέρας Χριστιανῶν ὀρθοδόξων καὶ κατάπεμψον ἐφ’ ἡμᾶς τὰ ἐλέη σου τὰ πλούσια· πρεσβείαις τῆς παναχράντου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας· δυνάμει τοῦ τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ· προστασίαις τῶν τιμίων ἐπουρανίων δυνάμεων ἀσωμάτων· ἱκεσίαις τοῦ τιμίου καὶ ἐνδόξου προφήτου, προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννου· τῶν ἁγίων ἐνδόξων καὶ πανευφήμων ἀποστόλων· τῶν ἐν ἁγίοις πατέρων ἡμῶν, μεγάλων ἱεραρχῶν καὶ οἰκουμενικῶν διδασκάλων Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου· τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Νικολάου, ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας, τοῦ θαυματουργοῦ· τῶν ἁγίων ἐνδόξων καὶ καλλινίκων μαρτύρων· τῶν ὁσίων καὶ θεοφόρων πατέρων ἡμῶν· τῶν ἁγίων καὶ δικαίων θεοπατόρων Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης· τοῦ ἁγίου (τῆς ἡμέρας) καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων. Ἱκετεύομέν σε, μόνε πολυέλεε Κύριε· ἐπάκουσον ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν δεομένων σου καὶ ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἐλέησον ιβ’. Μετὰ δὲ τὸ Ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς ἀποπληροῦμεν τὰς λοιπὰς ᾠδὰς τοῦ κανόνος.
Ὠδὴ ζ’. Ὁ εἱρμός.
Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας, καταντήσαντες παῖδες ἐν Βαβυλῶνί ποτε, τῇ πίστει τῇ Τριάδος, τὴν φλόγα τῆς καμίνου, κατεπάτησαν ψάλλοντες· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.
Τροπάρια.
Τὴν ἡμῶν σωτηρίαν, ὡς ἠθέλησας Σῶτερ οἰκονομήσασθαι, ἐν μήτρᾳ τῆς Παρθένου, κατῴκησας τῷ κόσμῳ, ἣν προστάτιν ἀνέδειξας. Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Θελητὴν τοῦ ἐλέους, ὃν ἐγέννησας Μῆτερ ἁγνή δυσώπησον, ῥυσθῆναι τῶν πταισμάτων, ψυχῆς τε μολυσμάτων, τοὺς ἐν πίστει κραυγάζοντας· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Θησαυρὸν σωτηρίας, καὶ πηγὴν ἀφθαρσίας, τὴν σὲ κυήσασαν, καὶ πύργον ἀσφαλείας, καὶ θύραν μετανοίας, τοῖς κραυγάζουσιν ἔδειξας· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Σωμάτων μαλακίας, καὶ ψυχῶν ἀρρωστίας, Θεογεννήτρια, τῶν πόθῳ προσιόντων, τῇ σκέπῃ σου τῇ θείᾳ, θεραπεύειν ἀξίωσον, ἡ τὸν Σωτῆρα Χριστόν, ἡμῖν ἀποτεκοῦσα.
Ὡδὴ η’. Ὁ εἱρμός.
Τὸν βασιλέα, τῶν οὐρανῶν ὃν ὑμνοῦσι, στρατιαὶ τῶν ἀγγέλων ὑμνεῖτε, καὶ ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Τροπάρια.
Τοὺς βοηθείας, τῆς παρὰ σοῦ δεομένους, μὴ παρίδῃς Παρθένε ὑμνοῦντας, καὶ ὑπερυψοῦντάς, σε Κόρη εἰς αἰῶνας.
Τῶν ἰαμάτων, τὸ δαψιλὲς ἐπιχέεις, τοῖς πιστῶς ὑμνοῦσί σε Παρθένε, καὶ ὑπερυψοῦσι, τὸν ἄφραστόν σου τόκον.
Τὰς ἀσθενείας μου, τῆς ψυχῆς ἰατρεύεις, καὶ σαρκὸς τὰς ὀδύνας Παρθένε, ἵνα σε δοξάζω, τὴν Κεχαριτωμένην.
Τῶν πειρασμῶν σύ, τὰς προσβολὰς ἐκδιώκεις, καὶ παθῶν τὰς ἐφόδους Παρθένε· ὅθεν σε ὑμνοῦμεν, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Ὠδὴ θ’. Ὁ εἱρμός.
Κυρίως Θεοτόκον, σὲ ὁμολογοῦμεν, οἱ διὰ σοῦ σεσωσμένοι Παρθένε ἁγνή, σὺν ἀσωμάτοις χορείαις σὲ μεγαλύνοντες.
Τροπάρια.
Ῥοήν μου τῶν δακρύων, μὴ ἀποποιήσῃς, ἡ τὸν παντὸς ἐκ προσώπου πᾶν δάκρυον, ἀφῃρηκότα Παρθένε, Χριστὸν κυήσασα.
Χαρᾶς μου τὴν καρδίαν, πλήρωσον Παρθένε, ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα, τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπην ἐξαφανίσασα.
Λιμὴν καὶ προστασία, τῶν σοὶ προσφευγόντων, γενοῦ Παρθένε καὶ τεῖχος ἀκράδαντον, καταφυγή τε καὶ σκέπη καὶ ἀγαλλίαμα.
Φωτός σου ταῖς ἀκτῖσι, λάμπρυνον Παρθένε, τὸ ζοφερὸν τῆς ἀγνοίας διώκουσα, τοὺς εὐσεβῶς Θεοτόκον σὲ καταγγέλοντας.
Κακώσεως ἐν τόπῳ, τῷ τῆς ἀσθενείας, ταπεινωθέντα Παρθένε θεράπευσον, ἐξ ἀρρωστίας εἰς ῥῶσιν μετασκευάζουσα.
Καὶ εὐθὺς, τὸ Ἄξιον ἐστι καὶ τὰ μεγγαλυνάρια, ὧν ψαλλομένων ὁ ἱερεὺς θυμιᾷ.
Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς, μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον, τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον, καὶ Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως Θεοτόκον σὲ μεγαλύνομεν.
Τὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν, καὶ καθαρωτέραν, λαμπηδόνων ἡλιακῶν, τὴν λυτρωσαμένην , ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας, τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου, ὕμνοις τιμήσωμεν.
Ἀπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν, ἀσθενεῖ τὸ σῶμα, ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχή· πρὸς σὲ καταφεύγω, τὴν κεχαριτωμένην· ἐλπὶς ἀπηλπισμένων, σύ μοι βοήθησον.
Δέσποινα καὶ Μήτηρ τοῦ Λυτρωτοῦ, δέξαι παρακλήσεις, ἀναξίων σῶν ἱκετῶν, ἵνα μεσιτεύσῃς, πρὸς τὸν ἐκ σοῦ τεχθέντα· ὦ Δέσποινα τοῦ κόσμου, γενοῦ μεσίτρια.
Ψάλλομεν προθύμως σοι τὴν ᾠδήν, νῦν τῇ πανυμνήτῳ, Θεοτόκῳ χαρμονικῶς· μετὰ τοῦ Προδρόμου, καὶ πάντων τῶν ἁγίων, δυσώπει Θεοτόκε, τοῦ οἰκτειρῆσαι ἡμᾶς.
Ἄλαλα τὰ χείλη τῶν ἀσεβῶν, τῶν μὴ προσκυνούντων, τὴν εἰκόνα σου τὴν σεπτήν, τὴν ἱστορηθεῖσαν, ὑπὸ τοῦ ἀποστόλου, Λουκᾶ ἱερωτάτου, τὴν Ὁδηγήτριαν.
Πᾶσαι τῶν ἀγγέλων αἱ στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, ἀποστόλων ἡ δωδεκάς, οἱ ἅγιοι πάντες, μετὰ τῆς Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν, εἰς τὸ σωθῆναι ἡμᾶς.
Εἶτα τρισάγιον, Παναγία Τριάς, Πάτερ ἡμῶν καὶ τὰ τροπάρια ταῦτα.
Ἦχος πλ. β’.
Ἐλέησον ἡμᾶς Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς· πάσης γὰς ἀπολογίας ἀποροῦντες, ταύτην σοι τὴν ἱκεσίαν, ὡς Δεσπότῃ οἱ ἁμαρτωλοὶ προσφέρομεν· ἐλέησον ἡμᾶς.
Δόξα.
Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς, ἐπὶ σοὶ γὰρ πεποίθαμεν. Μὴ ὀργισθῇς ἡμῖν σφόδρα, μηδὲ μνησθῇς τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν, ἀλλ’ ἐπίβλεψον καὶ νῦν ὡς εὔσπλαγχνος, καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς ἐκ τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν· σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, καὶ ἡμεῖς λαός σου· πάντες ἔργα χειρῶν σου, καὶ τὸ ὄνομά σου ἐπικεκλήμεθα.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Τῆς εὐσπλαγχνίας τὴν πύλην, ἄνοιξον ἡμῖν, εὐλογημένη Θεοτόκε· ἐλπίζοντες εἰς σὲ μὴ ἀστοχήσωμεν· ῥυσθείημεν διὰ σοῦ τῶν περιστάσεων· σύ γὰρ εἶ ἡ σωτηρία τοῦ γένους τῶν Χριστιανῶν.
Ὁ ἱερεύς· Ἐλέησον ἡμᾶς ὁ Θεός…
Καὶ μνημονεύσας πάλιν, ὑπὲρ ὧν ἡ Παράκλησις γίνεται, ποιεῖ τὴν ἀπόλυσιν. Μετ’ αὐτὴν δὲ, ἐνόσῳ οἱ ἀδελφοὶ ἀσπάζονται τὴν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, ψάλλονται τὰ παρόντα τροπάρια.
Ἦχος β’. Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου.
Πάντων προστατεύεις ἀγαθή, τῶν καταφευγόντων ἐν πίστει, τῇ κραταιᾷ σου χειρί· ἄλλην γὰρ οὐκ ἔχομεν, ἁμαρτωλοὶ πρὸς Θεόν, ἐν κινδύνοις καὶ θλίψεσιν, ἀεὶ μεσιτείαν, οἱ κατακαμπτόμενοι, ὑπὸ πταισμάτων πολλῶν, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, ὅθεν σοι προσπίπτομεν· ῥῦσαι, πάσης περιστάσεως τοὺς δούλους σου.
Ὅμοιον.
Πάντων θλιβομένων ἡ χαρά, καὶ ἀδικουμένων προστάτις, καὶ πενομένων τροφή, ξένων τε παράκλησις, καὶ βακτηρία τυφλῶν, ἀσθενούντων ἐπίσκεψις, καταπονουμένων, σκέπη καὶ ἀντίληψις, καὶ ὀρφανῶν βοηθός, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, σὺ ὑπάρχεις ἄχραντε σπεῦσον, δυσωποῦμεν ῥύσασθαι τοὺς δούλους σου.
Ἦχος πλ. δ’.
Δέσποινα πρόσδεξαι, τὰς δεήσεις τῶν δούλων σου, καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς, ἀπὸ πάσης ἀνάγκης καὶ θλίψεως.
Ἦχος β’.
Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου, εἰς σὲ ἀνατίθημι, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ, φύλαξόν με ὑπὸ τὴν σκέπην σου.
Δι’ εὐχῶν.
Ψαλλομένου ἐν πάσῃ περιστάσει καὶ θλίψει ψυχῆς.
Εὐλογήσαντος τοῦ ἱερέως λέγομεν τὸν ψαλμὸν ρμβ’ (142). Καὶ εὐθὺς τὸ Θεὸς Κύριος μετὰ τῶν στίχων αὐτοῦ ἐξ ἐκατέρων τῶν χορῶν.
Εἶτα τὰ παρόντα τροπάρια. Ἦχος δ’.
Τῇ Θεοτόκῳ ἐκτενῶς νῦν προσδράμωμεν, ἁμαρτωλοὶ καὶ ταπεινοὶ καὶ προσπέσωμεν, ἐν μετανοίᾳ κράζοντες ἐκ βάθους ψυχῆς· Δέσποινα, βοήθησον, ἐφ’ ἡμῖν σπλαγχνισθεῖσα· σπεῦσον ἀπολλύμεθα, ὑπὸ πλήθους πταισμάτων· μὴ ἀποστρέψῃς σοὺς δούλους κενούς· σὲ γὰρ καὶ μόνην ἐλπίδα κεκτήμεθα.
Δόξα. Τὸ αὐτό. Καὶ νῦν.
Οὐ σιωπήσομέν ποτε Θεοτόκε, τὰς δυναστείας σου λαλεῖν οἱ ἀνάξιοι· εἰ μὴ γὰρ σὺ προΐστασο πρεσβεύουσα, τίς ἡμᾶς ἐρρύσατο, ἐκ τοσούτων κινδύνων; τίς δὲ διεφύλαξεν, ἕως νῦν ἐλευθέρους; οὐκ ἀποστῶμεν Δέσποινα ἐκ σοῦ· σοὺς γὰρ δούλους σῴζεις ἀεὶ ἐκ παντοίων δεινῶν.
Τὸν πεντηκοστὸν Ψαλμὸν. Καὶ ἀρχόμεθα τοῦ κανόνος. Εὶς τὰ δύο πρῶτα τροπάρια ἑκάστης ᾠδῆς ψάλλομεν Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς, εἰς δὲ τὰ δύο τελευταῖα ἀντιστοίχως Δόξα. Καὶ νῦν.
Ὠδὴ α’. Ἦχος πλ. δ’. Ὁ εἱρμός.
Ὑγρὰν διοδεύσας ὡσεὶ ξηράν, καὶ τὴν αἰγυπτίαν, μοχθηρίαν διαφυγών, ὁ Ἰσραηλίτης ἀνεβόα· Τῷ λυτρωτῇ καὶ Θεῷ ἡμῶν ᾄσωμεν.
Τροπάρια.
Πολλοῖς συνεχόμενος πειρασμοῖς, πρὸς σὲ καταφεύγω, σωτηρίαν ἐπιζητῶν· ὦ Μῆτερ τοῦ Λόγου καὶ Παρθένε, τῶν δυσχερῶν καὶ δεινῶν με διάσωσον.
Παθῶν με ταράττουσι προσβολαί, πολλῆς ἀθυμίας, ἐμπιπλῶσαί μου τὴν ψυχήν· εἰρήνευσον Κόρη τῇ γαλήνῃ, τῇ τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ σου Πανάμωμε.
Σωτῆρα τεκοῦσάν σε καὶ Θεόν, δυσωπῶ Παρθένε, λυτρωθῆναί με τῶν δεινῶν· σοὶ γὰρ νῦν προσφεύγων ἀνατείνω, καὶ τὴν ψυχὴν καὶ τὴν διάνοιαν.
Νοσοῦντα τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχήν, ἐπισκοπῆς θείας, καὶ προνοίας τῆς παρὰ σοῦ, ἀξίωσον μόνη Θεομῆτορ, ὡς ἀγαθὴ ἀγαθοῦ τε λοχεύτρια.
Ὠδὴ γ’. Ὁ εἱρμός.
Οὐρανίας ἁψῖδος, ὀροφουργὲ Κύριε, καὶ τῆς Ἐκκλησίας δομῆτορ, σύ με στερέωσον, ἐν τῇ ἀγᾶπῃ τῇ σῇ, τῶν ἐφετῶν ἡ ἀκρότης, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνε φιλάνθρωπε.
Τροπάρια.
Προστασίαν καὶ σκέπην, ζωῆς ἐμῆς τίθημι, σὲ θεογεννῆτορ Παρθένε· σύ με κυβέρνησον, πρὸς τὸν λιμένα σου, τῶν ἀγαθῶν ἡ αἰτία, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνη Πανύμνητε.
Ἱκετεύω Παρθένε, τὸν ψυχικὸν τάραχον, καὶ τῆς ἀθυμίας τὴν ζάλην, διασκεδάσαι μου· σὺ γὰρ Θεόνυμφε, τὸν ἀρχηγὸν τῆς γαλήνης, τὸν Χριστὸν ἐκύησας, μόνη πανάχραντε.
Εὐεργέτην τεκοῦσα, τὸν τῶν καλῶν αἴτιον, τῆς εὐεργεσίας τὸν πλοῦτον, πᾶσιν ἀνάβλυσον· πάντα γὰρ δύνασαι, ὡς δυνατὸν ἐν ἰσχύϊ, τὸν Χριστὸν κυήσασα, θεομακάριστε.
Χαλεπαῖς ἀρρωστίαις, καὶ νοσεροῖς πάθεσιν, ἐξεταζομένῳ Παρθένε, σύ μοι βοήθησον· τῶν ἰαμάτων γάρ, ἀνελλιπῆ σε γινώσκω, θησαυρὸν Πανάμωμε, τὸν ἀδαπάνητον.
Διάσωσον, ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλους σου Θεοτόκε, ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν, ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίαν.
Ἐπίβλεψον ἐν εὐμενείᾳ πανύμνητε Θεοτόκε, ἐπὶ τὴν ἐμὴν χαλεπὴν τοῦ σώματος κάκωσιν, καὶ ἴασαι τῆς ψυχῆς μου τὸ ἄλγος.
Εἶτα μνημονεύει ὁ ἱερεύς, ὑπὲρ ὧν ἡ παράκλησις γίνεται, καὶ ἡμεῖς ψάλλομεν τὸ Κύριε, ἐλέησον ιε’. Μετὰ δὲ τὴν ἐκφώνησιν, τὸ ἑπόμενον·
Κάθισμα. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Πρεσβεία θερμή, καὶ τεῖχος ἀπροσμάχητον, ἐλέους πηγή, τοῦ κόσμου καταφύγιον, ἐκτενῶς βοῶμέν σοι· Θεοτόκε Δέσποινα πρόφθασον, καὶ ἐκ κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς, ἡ μόνη ταχέως προστατεύουσα.
Ὠδὴ δ’. Ὁ εἱρμός.
Εἰσακήκοα Κύριε, τῆς οἰκονομίας σου τὸ μυστήριον· κατενόησα τὰ ἔργα σου, καὶ ἐδόξασά σου τὴν θεότητα.
Τροπάρια.
Τῶν παθῶν μου τὸν τάραχον, ἡ τὸν κυβερνήτην τεκοῦσα Κύριον, καὶ τὸν κλύδωνα κατεύνασον, τῶν ἐμῶν πταισμάτων Θεονύμφευτε.
Εὐσπλαγχνίας τὴν ἄβυσσον, ἐπικαλουμένῳ τῆς σῆς παράσχου μοι, ἡ τὸν εὔσπλαγχνον κυήσασα, καὶ σωτῆρα πάντων τῶν ὑμνούντων σε.
Ἀπολαύοντες πάναγνε, τῶν σῶν δωρημάτων εὐχαριστήριον, ἀναμέλπομεν ἐφύμνιον, οἱ γινώσκοντές σε Θεομήτορα.
Οἱ ἐλπίδα καὶ στήριγμα, καὶ τῆς σωτηρίας τεῖχος ἀκράδαντον, κεκτημένοι σε πανύμνητε, δυσχερείας πάσης ἐκλυτρούμεθα.
Ὠδὴ ε’. Ὁ εἱρμός.
Φώτισον ἡμᾶς, τοῖς προστάγμασί σου Κύριε, καὶ τῷ βραχίονί σου τῷ ὑψηλῷ, τὴν σὴν εἰρήνην παράσχου ἡμῖν φιλάνθρωπε.
Τροπάρια.
Ἔμπλησον ἁγνή, εὐφροσύνης τὴν καρδίαν μου, τὴν σὴν ἀκήρατον διδοῦσα χαράν, τῆς εὐφροσύνης ἡ γεννήσασα τὸν αἴτιον.
Λύτρωσαι ἡμᾶς, ἐκ κινδύνων Θεοτόκε ἁγνή, ἡ αἰωνίαν τεκοῦσα λύτρωσιν, καὶ τὴν εἰρήνην τὴν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν.
Λῦσον τὴν ἀχλύν, τῶν πταισμάτων μου Θεόνυμφε, τῷ φωτισμῷ τῆς σῆς λαμπρότητος, ἡ φῶς τεκοῦσα τὸ θεῖον καὶ προαιώνιον.
Ἴασαι ἁγνή, τῶν παθῶν μου τὴν ἀσθένειαν, ἐπισκοπῆς σου ἀξιώσασα, καὶ τὴν ὑγείαν τῇ πρεσβείᾳ σου παράσχου μοι.
Ὠδὴ ς’. Ὁ εἱρμός.
Τὴν δέησιν, ἐκχεῶ πρὸς Κύριον, καὶ αὐτῷ ἀπαγγελῶ μου τὰς θλίψεις· ὅτι κακῶν ἡ ψυχή μου ἐπλήσθη, καὶ ἡ ζωή μου τῷ ᾅδῃ προσήγγισε· καὶ δέομαι ὡς Ἰωνᾶς· Ἐκ φθορᾶς ὁ Θεός με ἀνάγαγε.
Τροπάρια.
Θανάτου, καὶ τῆς φθορᾶς ὡς ἔσωσεν, ἑαυτὸν ἐκδεδωκὼς τῷ θανάτῳ, τὴν τῇ φθορᾷ καὶ θανάτῳ μου φύσιν, κατασχεθεῖσαν Παρθένε δυσώπησον, τὸν Κύριόν σου καὶ Υἱόν, τῆς ἐχθρῶν κακουργίας με ῥύσασθαι.
Προστάτιν σε, τῆς ζωῆς ἐπίσταμαι, καὶ φρουρὰν ἀσφαλεστάτην Παρθένε, τῶν πειρασμῶν διαλύουσαν ὄχλον, καὶ ἐπηρείας δαιμόνων ἐλαύνουσαν· καὶ δέομαι διαπαντός, ἐκ φθορᾶς τῶν παθῶν μου ῥυσθῆναί με.
Ὡς τεῖχος, καταφυγῆς κεκτήμεθα, καὶ ψυχῶν σε παντελῆ σωτηρίαν, καὶ πλατυσμὸν ἐν ταῖς θλίψεσι Κόρη, καὶ τῷ φωτί σου ἀεὶ ἀγαλλόμεθα. Ὦ Δέσποινα καὶ νῦν ἡμᾶς, τῶν παθῶν καὶ κινδύνων διάσωσον.
Ἐν κλίνῃ νῦν, ἀσθενῶν κατάκειμαι, καὶ οὐκ ἔστιν ἴασις τῇ σαρκί μου· ἀλλ’ ἡ Θεὸν καὶ σωτῆρα τοῦ κόσμου, καὶ τὸν λυτῆρα τῶν νόσων κυήσασα, σοῦ δέομαι τῆς ἀγαθῆς· εκ φθορᾶς νοσημάτων ἀνάστησον.
Διάσωσον ἀπὸ κινδύνων τοὺς δούλους σου Θεοτόκε, ὅτι πάντες μετὰ Θεὸν εἰς σὲ καταφεύγομεν, ὡς ἄρρηκτον τεῖχος καὶ προστασίαν.
Ἄχραντε, ἡ διὰ λόγου τὸν Λόγον ἀνερμηνεύτως, ἐπ’ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα δυσώπησον, ὡς ἔχουσα μητρικὴν παρρησίαν.
Ὁ ἱερεὺς μνημονεύει ὡς δεδήλωται. Μετὰ δὲ τὴν ἐκφώνησιν·
Κοντάκιον. Ἦχος β’.
Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε, μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς· ἀλλὰ πρόφθασον ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι· τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί, Θεοτόκε τῶν τιμώντων σε.
Καὶ εὐθὺς τὸ προκείμενον.
Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καὶ γενεᾷ.
Στίχ. Ἄκουσον, θύγατερ, καὶ ἴδε, καὶ κλῖνον τὸ οὖς σου, καὶ ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καὶ τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου, καὶ ἐπιθυμήσει ὁ βασιλεὺς τοῦ κάλλους σου.
Εὐαγγέλιον.
Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν (κεφ. α’ 39-45, 56)
Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀναστᾶσα Μαριάμ ἐπορεύθη εἰς τὴν ὀρεινὴν μετὰ σπουδῆς εἰς πόλιν Ἰούδα καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸν οἶκον Ζαχαρίου καὶ ἠσπάσατο τὴν Ἐλισάβετ. Καὶ ἐγένετο, ὡς ἤκουσεν ἡ Ἐλισάβετ τὸν ἀσπασμὸν τῆς Μαρίας, ἐσκίρτησε τὸ βρέφος ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς· καὶ ἐπλήσθη Πνεύματος ἁγίου ἡ Ἐλισάβετ καὶ ἀνεφώνησε φωνῇ μεγάλῃ καὶ εἶπεν· Εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξὶ καὶ εὐλογημένος ὁ καρπὸς τῆς κοιλίας σου. Καὶ πόθεν μοι τοῦτο, ἵνα ἔλθῃ ἡ μήτηρ τοῦ Κυρίου μου πρός με; ἰδοὺ γάρ, ὡς ἐγένετο ἡ φωνὴ τοῦ ἀσπασμοῦ σου εἰς τὰ ὦτά μου, ἐσκίρτησε τὸ βρέφος ἐν ἀγαλλιάσει ἐν τῇ κοιλίᾳ μου. Καὶ μακαρία ἡ πιστεύσασα ὅτι ἔσται τελείωσις τοῖς λελαλημένοις αὐτῇ παρὰ Κυρίου. Καὶ εἶπε Μαριάμ· Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον, καὶ ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμα μου ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ Σωτῆρί μου, ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ. Ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί, ὅτι ἐποίησέ μοι μεγαλεῖα ὁ Δυνατός καὶ ἅγιον τὸ ὄνομα αὐτοῦ. Ἔμεινε δὲ Μαριὰμ σὺν αὐτῇ ὡσεὶ μῆνας τρεῖς καὶ ὑπέστρεψεν εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς.
Δόξα. Ἦχος β’.
Πάτερ Λόγε Πνεῦμα, Τριὰς ἡ ἐν Μονάδι, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.
Καὶ νῦν.
Ταῖς τῆς Θεοτόκου, πρεσβείαις ἐλεῆμον, ἐξάλειψον τὰ πλήθη, τῶν ἐμῶν ἐγκλημάτων.
Στιχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Ἦχος πλ. β’. Ὅλην ἀποθέμενοι.
Μὴ καταπιστεύσῃς με, ἀνθρωπίνῃ προστασίᾳ, Παναγία Δέσποινα, ἀλλὰ δέξαι δέησιν τοῦ ἱκέτου σου· θλῖψις γὰρ ἔχει με, φέρειν οὐ δύναμαι, τῶν δαιμόνων τὰ τοξεύματα· σκέπην οὐ κέκτημαι, οὐδὲ ποῦ προσφύγω ὁ ἄθλιος, πάντοθεν πολεμούμενος, καὶ παραμυθίαν οὐκ ἔχω πλήν σου· Δέσποινα τοῦ κόσμου, ἐλπὶς καὶ προστασία τῶν πιστῶν, μή μου παρίδῃς τὴν δέησιν, τὸ συμφέρον ποίησον.
Οὐδεὶς προστρέχων ἐπὶ σοί, κατῃσχυμμένος ἀπὸ σοῦ ἐκπορεύεται, ἁγνὴ Παρθένε Θεοτόκε· ἀλλ’ αἰτεῖται τὴν χάριν, καὶ λαμβάνει τὸ δώρημα, πρὸς τὸ συμφέρον τῆς αἰτήσεως.
Μεταβολὴ τῶν θλιβομένων, ἀπαλλαγὴ τῶν ἀσθενούντων ὑπάρχουσα, Θεοτόκε Παρθένε, σῶζε πόλιν καὶ λαόν, τῶν πολεμουμένων ἡ εἰρήνη, τῶν χειμαζομένων ἡ γαλήνη, ἡ μόνη προστασία τῶν πιστῶν.
Ὁ Ἱερεύς·
Σῶσον, ὁ Θεὸς τὸν λαόν σου, καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου· ἐπίσκεψαι τὸν κόσμον σου ἐν ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς· ὕψωσον κέρας Χριστιανῶν ὀρθοδόξων καὶ κατάπεμψον ἐφ’ ἡμᾶς τὰ ἐλέη σου τὰ πλούσια· πρεσβείαις τῆς παναχράντου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ ἀειπαρθένου Μαρίας· δυνάμει τοῦ τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ· προστασίαις τῶν τιμίων ἐπουρανίων δυνάμεων ἀσωμάτων· ἱκεσίαις τοῦ τιμίου καὶ ἐνδόξου προφήτου, προδρόμου καὶ βαπτιστοῦ Ἰωάννου· τῶν ἁγίων ἐνδόξων καὶ πανευφήμων ἀποστόλων· τῶν ἐν ἁγίοις πατέρων ἡμῶν, μεγάλων ἱεραρχῶν καὶ οἰκουμενικῶν διδασκάλων Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου· τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Νικολάου, ἀρχιεπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας, τοῦ θαυματουργοῦ· τῶν ἁγίων ἐνδόξων καὶ καλλινίκων μαρτύρων· τῶν ὁσίων καὶ θεοφόρων πατέρων ἡμῶν· τῶν ἁγίων καὶ δικαίων θεοπατόρων Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννης· τοῦ ἁγίου (τῆς ἡμέρας) καὶ πάντων σου τῶν ἁγίων. Ἱκετεύομέν σε, μόνε πολυέλεε Κύριε· ἐπάκουσον ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν δεομένων σου καὶ ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἐλέησον ιβ’. Μετὰ δὲ τὸ Ἐλέει καὶ οἰκτιρμοῖς ἀποπληροῦμεν τὰς λοιπὰς ᾠδὰς τοῦ κανόνος.
Ὠδὴ ζ’. Ὁ εἱρμός.
Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας, καταντήσαντες παῖδες ἐν Βαβυλῶνί ποτε, τῇ πίστει τῇ Τριάδος, τὴν φλόγα τῆς καμίνου, κατεπάτησαν ψάλλοντες· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.
Τροπάρια.
Τὴν ἡμῶν σωτηρίαν, ὡς ἠθέλησας Σῶτερ οἰκονομήσασθαι, ἐν μήτρᾳ τῆς Παρθένου, κατῴκησας τῷ κόσμῳ, ἣν προστάτιν ἀνέδειξας. Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Θελητὴν τοῦ ἐλέους, ὃν ἐγέννησας Μῆτερ ἁγνή δυσώπησον, ῥυσθῆναι τῶν πταισμάτων, ψυχῆς τε μολυσμάτων, τοὺς ἐν πίστει κραυγάζοντας· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Θησαυρὸν σωτηρίας, καὶ πηγὴν ἀφθαρσίας, τὴν σὲ κυήσασαν, καὶ πύργον ἀσφαλείας, καὶ θύραν μετανοίας, τοῖς κραυγάζουσιν ἔδειξας· Ὁ τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.
Σωμάτων μαλακίας, καὶ ψυχῶν ἀρρωστίας, Θεογεννήτρια, τῶν πόθῳ προσιόντων, τῇ σκέπῃ σου τῇ θείᾳ, θεραπεύειν ἀξίωσον, ἡ τὸν Σωτῆρα Χριστόν, ἡμῖν ἀποτεκοῦσα.
Ὡδὴ η’. Ὁ εἱρμός.
Τὸν βασιλέα, τῶν οὐρανῶν ὃν ὑμνοῦσι, στρατιαὶ τῶν ἀγγέλων ὑμνεῖτε, καὶ ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Τροπάρια.
Τοὺς βοηθείας, τῆς παρὰ σοῦ δεομένους, μὴ παρίδῃς Παρθένε ὑμνοῦντας, καὶ ὑπερυψοῦντάς, σε Κόρη εἰς αἰῶνας.
Τῶν ἰαμάτων, τὸ δαψιλὲς ἐπιχέεις, τοῖς πιστῶς ὑμνοῦσί σε Παρθένε, καὶ ὑπερυψοῦσι, τὸν ἄφραστόν σου τόκον.
Τὰς ἀσθενείας μου, τῆς ψυχῆς ἰατρεύεις, καὶ σαρκὸς τὰς ὀδύνας Παρθένε, ἵνα σε δοξάζω, τὴν Κεχαριτωμένην.
Τῶν πειρασμῶν σύ, τὰς προσβολὰς ἐκδιώκεις, καὶ παθῶν τὰς ἐφόδους Παρθένε· ὅθεν σε ὑμνοῦμεν, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Ὠδὴ θ’. Ὁ εἱρμός.
Κυρίως Θεοτόκον, σὲ ὁμολογοῦμεν, οἱ διὰ σοῦ σεσωσμένοι Παρθένε ἁγνή, σὺν ἀσωμάτοις χορείαις σὲ μεγαλύνοντες.
Τροπάρια.
Ῥοήν μου τῶν δακρύων, μὴ ἀποποιήσῃς, ἡ τὸν παντὸς ἐκ προσώπου πᾶν δάκρυον, ἀφῃρηκότα Παρθένε, Χριστὸν κυήσασα.
Χαρᾶς μου τὴν καρδίαν, πλήρωσον Παρθένε, ἡ τῆς χαρᾶς δεξαμένη τὸ πλήρωμα, τῆς ἁμαρτίας τὴν λύπην ἐξαφανίσασα.
Λιμὴν καὶ προστασία, τῶν σοὶ προσφευγόντων, γενοῦ Παρθένε καὶ τεῖχος ἀκράδαντον, καταφυγή τε καὶ σκέπη καὶ ἀγαλλίαμα.
Φωτός σου ταῖς ἀκτῖσι, λάμπρυνον Παρθένε, τὸ ζοφερὸν τῆς ἀγνοίας διώκουσα, τοὺς εὐσεβῶς Θεοτόκον σὲ καταγγέλοντας.
Κακώσεως ἐν τόπῳ, τῷ τῆς ἀσθενείας, ταπεινωθέντα Παρθένε θεράπευσον, ἐξ ἀρρωστίας εἰς ῥῶσιν μετασκευάζουσα.
Καὶ εὐθὺς, τὸ Ἄξιον ἐστι καὶ τὰ μεγγαλυνάρια, ὧν ψαλλομένων ὁ ἱερεὺς θυμιᾷ.
Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς, μακαρίζειν σε τὴν Θεοτόκον, τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον, καὶ Μητέρα τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως Θεοτόκον σὲ μεγαλύνομεν.
Τὴν ὑψηλοτέραν τῶν οὐρανῶν, καὶ καθαρωτέραν, λαμπηδόνων ἡλιακῶν, τὴν λυτρωσαμένην , ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας, τὴν Δέσποιναν τοῦ κόσμου, ὕμνοις τιμήσωμεν.
Ἀπὸ τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν, ἀσθενεῖ τὸ σῶμα, ἀσθενεῖ μου καὶ ἡ ψυχή· πρὸς σὲ καταφεύγω, τὴν κεχαριτωμένην· ἐλπὶς ἀπηλπισμένων, σύ μοι βοήθησον.
Δέσποινα καὶ Μήτηρ τοῦ Λυτρωτοῦ, δέξαι παρακλήσεις, ἀναξίων σῶν ἱκετῶν, ἵνα μεσιτεύσῃς, πρὸς τὸν ἐκ σοῦ τεχθέντα· ὦ Δέσποινα τοῦ κόσμου, γενοῦ μεσίτρια.
Ψάλλομεν προθύμως σοι τὴν ᾠδήν, νῦν τῇ πανυμνήτῳ, Θεοτόκῳ χαρμονικῶς· μετὰ τοῦ Προδρόμου, καὶ πάντων τῶν ἁγίων, δυσώπει Θεοτόκε, τοῦ οἰκτειρῆσαι ἡμᾶς.
Ἄλαλα τὰ χείλη τῶν ἀσεβῶν, τῶν μὴ προσκυνούντων, τὴν εἰκόνα σου τὴν σεπτήν, τὴν ἱστορηθεῖσαν, ὑπὸ τοῦ ἀποστόλου, Λουκᾶ ἱερωτάτου, τὴν Ὁδηγήτριαν.
Πᾶσαι τῶν ἀγγέλων αἱ στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, ἀποστόλων ἡ δωδεκάς, οἱ ἅγιοι πάντες, μετὰ τῆς Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν, εἰς τὸ σωθῆναι ἡμᾶς.
Εἶτα τρισάγιον, Παναγία Τριάς, Πάτερ ἡμῶν καὶ τὰ τροπάρια ταῦτα.
Ἦχος πλ. β’.
Ἐλέησον ἡμᾶς Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς· πάσης γὰς ἀπολογίας ἀποροῦντες, ταύτην σοι τὴν ἱκεσίαν, ὡς Δεσπότῃ οἱ ἁμαρτωλοὶ προσφέρομεν· ἐλέησον ἡμᾶς.
Δόξα.
Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς, ἐπὶ σοὶ γὰρ πεποίθαμεν. Μὴ ὀργισθῇς ἡμῖν σφόδρα, μηδὲ μνησθῇς τῶν ἀνομιῶν ἡμῶν, ἀλλ’ ἐπίβλεψον καὶ νῦν ὡς εὔσπλαγχνος, καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς ἐκ τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν· σὺ γὰρ εἶ Θεὸς ἡμῶν, καὶ ἡμεῖς λαός σου· πάντες ἔργα χειρῶν σου, καὶ τὸ ὄνομά σου ἐπικεκλήμεθα.
Καὶ νῦν. Θεοτοκίον.
Τῆς εὐσπλαγχνίας τὴν πύλην, ἄνοιξον ἡμῖν, εὐλογημένη Θεοτόκε· ἐλπίζοντες εἰς σὲ μὴ ἀστοχήσωμεν· ῥυσθείημεν διὰ σοῦ τῶν περιστάσεων· σύ γὰρ εἶ ἡ σωτηρία τοῦ γένους τῶν Χριστιανῶν.
Ὁ ἱερεύς· Ἐλέησον ἡμᾶς ὁ Θεός…
Καὶ μνημονεύσας πάλιν, ὑπὲρ ὧν ἡ Παράκλησις γίνεται, ποιεῖ τὴν ἀπόλυσιν. Μετ’ αὐτὴν δὲ, ἐνόσῳ οἱ ἀδελφοὶ ἀσπάζονται τὴν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου, ψάλλονται τὰ παρόντα τροπάρια.
Ἦχος β’. Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου.
Πάντων προστατεύεις ἀγαθή, τῶν καταφευγόντων ἐν πίστει, τῇ κραταιᾷ σου χειρί· ἄλλην γὰρ οὐκ ἔχομεν, ἁμαρτωλοὶ πρὸς Θεόν, ἐν κινδύνοις καὶ θλίψεσιν, ἀεὶ μεσιτείαν, οἱ κατακαμπτόμενοι, ὑπὸ πταισμάτων πολλῶν, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, ὅθεν σοι προσπίπτομεν· ῥῦσαι, πάσης περιστάσεως τοὺς δούλους σου.
Ὅμοιον.
Πάντων θλιβομένων ἡ χαρά, καὶ ἀδικουμένων προστάτις, καὶ πενομένων τροφή, ξένων τε παράκλησις, καὶ βακτηρία τυφλῶν, ἀσθενούντων ἐπίσκεψις, καταπονουμένων, σκέπη καὶ ἀντίληψις, καὶ ὀρφανῶν βοηθός, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, σὺ ὑπάρχεις ἄχραντε σπεῦσον, δυσωποῦμεν ῥύσασθαι τοὺς δούλους σου.
Ἦχος πλ. δ’.
Δέσποινα πρόσδεξαι, τὰς δεήσεις τῶν δούλων σου, καὶ λύτρωσαι ἡμᾶς, ἀπὸ πάσης ἀνάγκης καὶ θλίψεως.
Ἦχος β’.
Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου, εἰς σὲ ἀνατίθημι, Μῆτερ τοῦ Θεοῦ, φύλαξόν με ὑπὸ τὴν σκέπην σου.
Δι’ εὐχῶν.
Δευτέρα 20 Σεπτεμβρίου 2010
Οι Δύο Λύκοι
Ένα βράδυ ένας γέρος (ινδιάνος) της φυλής Tσερόκι, μίλησε στον εγγονό του για τη μάχη που γίνεται μέσα στην ψυχή των ανθρώπων. Είπε:
"Γιέ μου, η μάχη γίνεται μεταξύ δυο 'λύκων' που υπάρχουν μέσα σε όλους μας".
Ο ένας είναι το Κακό. - Είναι ο θυμός, η ζήλια, η θλίψη, η απογοήτευση, η απληστία, η αλαζονία, η αυτολύπηση, η ενοχή, η προσβολή, η κατωτερότητα, τα ψέματα, η ματαιοδοξία, η υπεροψία, και το εγώ.
Ο άλλος είναι το Καλό. – Είναι η χαρά, η ειρήνη, η αγάπη, η ελπίδα, η ηρεμία, η ταπεινοφροσύνη, η ευγένεια, η φιλανθρωπία, η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η αλήθεια, η ευσπλαχνία και η πίστη στο Θεό".
Ο εγγονός το σκέφτηκε για ένα λεπτό και μετά ρώτησε τον παππού του : "Ποιος λύκος νικάει τελικά"?
Ο γέρος Ινδιάνος Τσερόκι τότε του απάντησε ήσυχα ........
"Αυτός που ταΐζεις".
"Γιέ μου, η μάχη γίνεται μεταξύ δυο 'λύκων' που υπάρχουν μέσα σε όλους μας".
Ο ένας είναι το Κακό. - Είναι ο θυμός, η ζήλια, η θλίψη, η απογοήτευση, η απληστία, η αλαζονία, η αυτολύπηση, η ενοχή, η προσβολή, η κατωτερότητα, τα ψέματα, η ματαιοδοξία, η υπεροψία, και το εγώ.
Ο άλλος είναι το Καλό. – Είναι η χαρά, η ειρήνη, η αγάπη, η ελπίδα, η ηρεμία, η ταπεινοφροσύνη, η ευγένεια, η φιλανθρωπία, η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η αλήθεια, η ευσπλαχνία και η πίστη στο Θεό".
Ο εγγονός το σκέφτηκε για ένα λεπτό και μετά ρώτησε τον παππού του : "Ποιος λύκος νικάει τελικά"?
Ο γέρος Ινδιάνος Τσερόκι τότε του απάντησε ήσυχα ........
"Αυτός που ταΐζεις".
Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΞΟΣΤΡΑΚΙΖΕΤΑΙ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ .......ΜΙΚΡΗ!
Σήμερα το πρωί 21 Ιουνίου 2010, στις 9:20, στο Σκάι, στην εκπομπή του Άρη Πρωτοσάλτε μίλησε η ειδική γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας κα Δραγώνα για το Νέο Δημοτικό Σχολείο που θα ξεκινήσει πιλοτικά από το σχολικό έτος 2010-2011. Είπε ότι από την Α΄ και τη Β΄ Δημοτικού τα παιδιά θα μαθαίνουν αγγλικά για να συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν και άλλες γλώσσες εκτός από την ελληνική. Επίσης, είπε ότι τα ελληνικά είναι μία μικρή γλώσσα (!) σε παγκόσμιο επίπεδο γιατί πολύ λίγοι άνθρωποι μιλάνε ελληνικά.
(Μήπως ξεχνάει η κυρία αυτή την εμβέλεια που είχε η ελληνική γλώσσα στην αρχαία Ελλάδα, στα ελληνιστικά χρόνια, στην περίοδο του βυζαντίου; Μήπως είναι στο χέρι μας να την ξανακάνουμε μία παγκόσμια γλώσσα;)
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το αν θα μπορούσαν αντί των αγγλικών στην Α΄ δημοτικού να διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά, εκείνη απάντησε ότι τα αρχαία ελληνικά είναι πλέον μία νεκρή γλώσσα!
(Μήπως ξεχνάει η κυρία ότι τα αρχαία ελληνικά είναι η μητέρα των γλωσσών; Να της υπενθυμίσουμε ότι έλληνες καθηγητές πανεπιστημίου δίνουν διαλέξεις σε ξένα πανεπιστήμια μιλώντας ελληνικά και γίνονται αντιληπτοί γιατί οι ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούν είναι ρίζες ξένων λέξεων; Να της υπενθυμίσουμε ότι οι περισσότερες επιστήμες χρησιμοποιούν ορολογία με ελληνικές λέξεις; Να της υπενθυμίσουμε ότι η αρχαία και η νέα ελληνική διδάσκεται σε ξένα πανεπιστήμια; Να της υπενθυμίσουμε ότι η Καινή Διαθήκη και η Αποκάλυψη γράφτηκαν σε γλώσσα ελληνική;)
Επίσης μίλησε για τη δασκάλα κα Νικοπούλου που δίδαξε στη Θράκη, ότι το πέρασμά της από τα σχολεία στα Πομακοχώρια ήταν ατυχές γιατί δίχασε την τοπική κοινωνία. (Αποσιωπά το γεγονός ότι η κα Νικοπούλου προσπάθησε να κάνει σωστά τη δουλειά της και να διδάξει την ελληνική γλώσσα στους Πομάκους που είναι Έλληνες πολίτες).
Ερωτώ: η ύπαρξη των αγγλικών από την Α΄ και Β΄ δημοτικού δεν θα προκαλέσει σύγχυση και μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά; Αντιθέτως, μετά από σχετικές έρευνες φαίνεται ότι τα αρχαία ελληνικά βελτιώνουν τις αντιληπτικές και οπτικές ικανότητες και λειτουργίες των παιδιών, που συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση της δυσλεξίας. Παραθέτω σχετικό άρθρο της Καθημερινής (Aρχαία Eλληνικά κατά δυσλεξίας, Aλεξάνδρα Kασσίμη, Καθημερινή, 29-5-2004).
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_29/05/2004_105308 http://pentapostagma.blogspot.com/2010/06/blog-post_4279.html#ixzz0sGpTpXrA
(Μήπως ξεχνάει η κυρία αυτή την εμβέλεια που είχε η ελληνική γλώσσα στην αρχαία Ελλάδα, στα ελληνιστικά χρόνια, στην περίοδο του βυζαντίου; Μήπως είναι στο χέρι μας να την ξανακάνουμε μία παγκόσμια γλώσσα;)
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου για το αν θα μπορούσαν αντί των αγγλικών στην Α΄ δημοτικού να διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά, εκείνη απάντησε ότι τα αρχαία ελληνικά είναι πλέον μία νεκρή γλώσσα!
(Μήπως ξεχνάει η κυρία ότι τα αρχαία ελληνικά είναι η μητέρα των γλωσσών; Να της υπενθυμίσουμε ότι έλληνες καθηγητές πανεπιστημίου δίνουν διαλέξεις σε ξένα πανεπιστήμια μιλώντας ελληνικά και γίνονται αντιληπτοί γιατί οι ελληνικές λέξεις που χρησιμοποιούν είναι ρίζες ξένων λέξεων; Να της υπενθυμίσουμε ότι οι περισσότερες επιστήμες χρησιμοποιούν ορολογία με ελληνικές λέξεις; Να της υπενθυμίσουμε ότι η αρχαία και η νέα ελληνική διδάσκεται σε ξένα πανεπιστήμια; Να της υπενθυμίσουμε ότι η Καινή Διαθήκη και η Αποκάλυψη γράφτηκαν σε γλώσσα ελληνική;)
Επίσης μίλησε για τη δασκάλα κα Νικοπούλου που δίδαξε στη Θράκη, ότι το πέρασμά της από τα σχολεία στα Πομακοχώρια ήταν ατυχές γιατί δίχασε την τοπική κοινωνία. (Αποσιωπά το γεγονός ότι η κα Νικοπούλου προσπάθησε να κάνει σωστά τη δουλειά της και να διδάξει την ελληνική γλώσσα στους Πομάκους που είναι Έλληνες πολίτες).
Ερωτώ: η ύπαρξη των αγγλικών από την Α΄ και Β΄ δημοτικού δεν θα προκαλέσει σύγχυση και μαθησιακές δυσκολίες στα παιδιά; Αντιθέτως, μετά από σχετικές έρευνες φαίνεται ότι τα αρχαία ελληνικά βελτιώνουν τις αντιληπτικές και οπτικές ικανότητες και λειτουργίες των παιδιών, που συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση της δυσλεξίας. Παραθέτω σχετικό άρθρο της Καθημερινής (Aρχαία Eλληνικά κατά δυσλεξίας, Aλεξάνδρα Kασσίμη, Καθημερινή, 29-5-2004).
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_29/05/2004_105308 http://pentapostagma.blogspot.com/2010/06/blog-post_4279.html#ixzz0sGpTpXrA
Διατροφικές διαταραχές; Ξεσκεπάζοντας την αλήθεια….
Παρότι η παχυσαρκία είναι η πιο γνωστή και συνηθισμένη διατροφική διαταραχή στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, ο όρος χρησιμοποιείται κυρίως για να περιγράψει διαταραχές στην ψυχολογία ενός ατόμου που όμως έχουν αντίκτυπο στις διατροφικές του συνήθειες.
Αν και υπάρχουν επιστημονικές υποψίες για εμπλεκόμενους γενετικούς παράγοντες σ’ αυτά τα φαινόμενα, διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία, η βουλιμία, η υπερβολική σωματική άσκηση αλλά και κάθε είδους ακραίες δίαιτες με απώτερο στόχο την σύντομη απώλεια βάρους είναι κατά βάση ψυχογενείς και απορρέουν συνήθως από μια διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος που κάνει κάποιον να μην αντιλαμβάνεται την πραγματική του εικόνα στον καθρέφτη και να νομίζει ότι έχει πολύ πιο αυξημένο βάρος απ’ ότι ισχύει στ’ αλήθεια.
Άλλες πάλι φορές, ένα άτομο μπορεί να έχει αναπτύξει μια φοβία για την παχυσαρκία και ως εκ τούτου να θέτει παράλογους στόχους απώλειας βάρους, ορμώμενο από τα καλλίγραμμα σώματα των μοντέλων και επιθυμώντας την αποδοχή του περίγυρου.
Συνεπώς καταφεύγει σε εξοντωτικές διατροφικές συμπεριφορές όπως ασιτία ή ακραίες δίαιτες, χρήση διουρητικών ή καθαρτικών και εμετός, οι οποίες ενώ αρχικά φαίνεται πως ανακουφίζουν και επιτυγχάνουν προσωρινά τον πολυπόθητο στόχο της απώλειας βάρους, στην συνέχεια ισχυροποιούν τα ψυχογενή συμπτώματα, εγκαθιδρύουν σταδιακά μια εμμονή με το φαγητό και το βάρος, εξαθλιώνουν και εξουθενώνουν σωματικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά και κοινωνικά, και δύνανται να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, ακόμη και στο θάνατο, εάν δεν θεραπευθούν.
Όλες οι διατροφικές διαταραχές είναι επικίνδυνες για την υγεία και απαντώνται πλέον κατά κόρον και στην Ελλάδα, παρόλη τη βαριά διατροφική μας κληρονομιά ως υπέρμαχους της πολύ δημοφιλούς σε όλο τον κόσμο Μεσογειακής διατροφής.
Η διατροφική τούτη μάστιγα αγγίζει κυρίως νεαρά κορίτσια και γυναίκες, αν και δεν είναι διόλου σπάνιο φαινόμενο στους νεαρούς άνδρες αλλά και στους αθλητές. Παρότι στη συνέχεια εκτίθενται τα γενικά χαρακτηριστικά συμπτώματα των δύο γνωστότερων διατροφικών διαταραχών, απαραίτητο είναι να υπάρχει επιστημονική διάγνωση δίχως να εξάγονται αυθαίρετα συμπεράσματα από συγγενικά και φιλικά πρόσωπα.
Ένα πολύ αδύνατο άτομο δεν είναι απαραίτητα ανορεκτικό (όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν), ούτε η ασιτία καθρεφτίζεται στο σώμα ή στο πρόσωπο κάποιου από την πρώτη κιόλας εβδομάδα.
Νευρική ανορεξία
Γενικά χαρακτηριστικά & συνήθη συμπτώματα
• Έντονη ενασχόληση με το βάρος και την εικόνα του σώματος, εμμονή με τον συνήθως μη ρεαλιστικό στόχο της μεγάλης απώλειας βάρους, πανικός με το νούμερο της ζυγαριάς
• Μονοφαγία ή και απόλυτος περιορισμός τροφής, τελετουργικό κατά τη διάρκεια των γευμάτων, σπάνια με παρέα έτσι ώστε να αποφευχθεί ο έλεγχος
• Έντονη σωματική δραστηριότητα και υπερδιέγερση, συνεχές στρες, ευερεθιστότητα, αντιδραστικότητα ειδικά στον έλεγχο, ψέματα και απόκρυψη των διατροφικών συνηθειών
• Καχεξία, υπερβολικά μειωμένο βάρος (Δείκτης Μάζας Σώματος 17,5 ή και λιγότερο)
• Μειωμένος μεταβολικός ρυθμός και ορμονικές διαταραχές εξαιτίας της απώλειας μυϊκού ιστού και της μειωμένης σύνθεσης ορμονών του θυρεοειδούς
• Αδύναμο μυοκάρδιο, μειωμένος καρδιακός παλμός, λιποθυμικές τάσεις, εύκολη κούραση, συνεχής ανάγκη για ύπνο
• Μειωμένη θερμοκρασία σώματος και μη ανεκτικότητα στο κρύο εξαιτίας της μεγάλης απώλειας υποδόριου λίπους
• Χαμηλά επίπεδα σιδήρου και λευκών αιμοσφαιρίων εξαιτίας ανεπαρκούς και φτωχής σε θρεπτικά συστατικά σίτισης, αδυναμία
• Έντονη τριχόπτωση, ξηρή και κρύα επιδερμίδα, επιρρεπής σε μικροτραυματισμούς, λόγω έλλειψης θρεπτικών συστατικών
• Αφύσικη αίσθηση φουσκώματος που μπορεί να διαρκέσει για ώρες
• Διακοπή εμμήνου ρύσεως, διαταραχές στην ανάπτυξη
Νευρική βουλιμία
Γενικά χαρακτηριστικά & συνήθη συμπτώματα
• Φαύλος κύκλος: υπερφαγία, φόβος πρόσληψης βάρους, εμετός (προκειμένου να μην αφομοιωθεί η θερμιδική περιεκτικότητα της τροφής), ανακούφιση, τύψεις και ενοχές, άγχος, υπερφαγία κ.ο.κ.
• 33-75% των θερμίδων απορροφώνται ακόμη και μετά τον εμετό, οπότε η απώλεια βάρους είναι προσωρινή και όχι η επιθυμητή
• Διαταραχές στον μεταβολισμό και στην ανάπτυξη, απώλεια θρεπτικών συστατικών και αφυδάτωση εξαιτίας του εμετού
• Φθορά των δοντιών εξαιτίας της συνεχούς έκθεσης τους στα οξέα του εμετού, έντονη ευαισθησία των δοντιών στο ζεστό και στο κρύο, τερηδόνα
• Χαμηλά επίπεδα καλίου, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς και να οδηγήσουν ακόμη και σε αιφνίδιο θάνατο
• Πρησμένοι σιελογόνοι αδένες εξαιτίας μόλυνσης από τον συχνά προκαλούμενο εμετό
• Έλκος στομάχου και αιμορραγία οισοφάγου σε ορισμένες περιπτώσεις
• Δυσκοιλιότητα εξαιτίας της αλόγιστης και ανεξέλεγκτης χρήσης καθαρτικών (το εμετικό σιρόπι ipecac μπορεί να αποβεί τοξικό για την καρδιά, το ήπαρ και τα νεφρά και χορηγείται μόνο σε σοβαρές δηλητηριάσεις)
Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές φορές ένα άτομο δεν πάσχει ξεκάθαρα από μία συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή, αλλά εμφανίζει ένα συνονθύλευμα συμπεριφορών και συμπτωμάτων από κάθε μία διαταραχή, πολλές φορές σε συνδυασμό με κατάθλιψη. Επίσης, δεν είναι ασύνηθες μια διατροφική διαταραχή να δίνει τη θέση της σε μία άλλη, κάνοντας παραδείγματος χάρη ένα άτομο που υποφέρει από νευρική ανορεξία να στρέφεται στη βουλιμία, ή και το αντίστροφο.
Σε κάθε περίπτωση, μείζονος σημασίας είναι η επιστημονική διάγνωση να συνοδεύεται απαραιτήτως από ολοκληρωμένη συμβουλευτική και θεραπεία από μια ομάδα ειδικών, κατά την οποία το άτομο να χαίρει διατροφικής, ψυχολογικής και ιατρικής παρακολούθησης προκειμένου να αποκτήσει ένα υγιές βάρος αλλά, πάνω απ’ όλα, μια υγιή σχέση με το φαγητό.
Πηγές:
~ Wardlaw G.M., Hampl J.S., DiSilvestro R.A. (2004), Perspectives in Nutrition. McGraw-Hill. t6th edition.
~ Weight Management Dietetic Practice Group (Σύλλογος Αμερικανών Διαιτολόγων για τον Έλεγχο του Σωματικού Βάρους) – www.wmdpg.org
~ Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών – http://www.hcfed.gr
Αδαμίδου Ιωάννα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Βιολόγος
με ειδίκευση στην Ανοσολογία
Πηγή: http://www.dietup.gr/gynaika/psyxikh-ygeia/2920-diatrofikes-diataraxes-kseskepazontas-thn-alhtheia.html
Αν και υπάρχουν επιστημονικές υποψίες για εμπλεκόμενους γενετικούς παράγοντες σ’ αυτά τα φαινόμενα, διατροφικές διαταραχές όπως η νευρική ανορεξία, η βουλιμία, η υπερβολική σωματική άσκηση αλλά και κάθε είδους ακραίες δίαιτες με απώτερο στόχο την σύντομη απώλεια βάρους είναι κατά βάση ψυχογενείς και απορρέουν συνήθως από μια διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος που κάνει κάποιον να μην αντιλαμβάνεται την πραγματική του εικόνα στον καθρέφτη και να νομίζει ότι έχει πολύ πιο αυξημένο βάρος απ’ ότι ισχύει στ’ αλήθεια.
Άλλες πάλι φορές, ένα άτομο μπορεί να έχει αναπτύξει μια φοβία για την παχυσαρκία και ως εκ τούτου να θέτει παράλογους στόχους απώλειας βάρους, ορμώμενο από τα καλλίγραμμα σώματα των μοντέλων και επιθυμώντας την αποδοχή του περίγυρου.
Συνεπώς καταφεύγει σε εξοντωτικές διατροφικές συμπεριφορές όπως ασιτία ή ακραίες δίαιτες, χρήση διουρητικών ή καθαρτικών και εμετός, οι οποίες ενώ αρχικά φαίνεται πως ανακουφίζουν και επιτυγχάνουν προσωρινά τον πολυπόθητο στόχο της απώλειας βάρους, στην συνέχεια ισχυροποιούν τα ψυχογενή συμπτώματα, εγκαθιδρύουν σταδιακά μια εμμονή με το φαγητό και το βάρος, εξαθλιώνουν και εξουθενώνουν σωματικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά και κοινωνικά, και δύνανται να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας, ακόμη και στο θάνατο, εάν δεν θεραπευθούν.
Όλες οι διατροφικές διαταραχές είναι επικίνδυνες για την υγεία και απαντώνται πλέον κατά κόρον και στην Ελλάδα, παρόλη τη βαριά διατροφική μας κληρονομιά ως υπέρμαχους της πολύ δημοφιλούς σε όλο τον κόσμο Μεσογειακής διατροφής.
Η διατροφική τούτη μάστιγα αγγίζει κυρίως νεαρά κορίτσια και γυναίκες, αν και δεν είναι διόλου σπάνιο φαινόμενο στους νεαρούς άνδρες αλλά και στους αθλητές. Παρότι στη συνέχεια εκτίθενται τα γενικά χαρακτηριστικά συμπτώματα των δύο γνωστότερων διατροφικών διαταραχών, απαραίτητο είναι να υπάρχει επιστημονική διάγνωση δίχως να εξάγονται αυθαίρετα συμπεράσματα από συγγενικά και φιλικά πρόσωπα.
Ένα πολύ αδύνατο άτομο δεν είναι απαραίτητα ανορεκτικό (όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν), ούτε η ασιτία καθρεφτίζεται στο σώμα ή στο πρόσωπο κάποιου από την πρώτη κιόλας εβδομάδα.
Νευρική ανορεξία
Γενικά χαρακτηριστικά & συνήθη συμπτώματα
• Έντονη ενασχόληση με το βάρος και την εικόνα του σώματος, εμμονή με τον συνήθως μη ρεαλιστικό στόχο της μεγάλης απώλειας βάρους, πανικός με το νούμερο της ζυγαριάς
• Μονοφαγία ή και απόλυτος περιορισμός τροφής, τελετουργικό κατά τη διάρκεια των γευμάτων, σπάνια με παρέα έτσι ώστε να αποφευχθεί ο έλεγχος
• Έντονη σωματική δραστηριότητα και υπερδιέγερση, συνεχές στρες, ευερεθιστότητα, αντιδραστικότητα ειδικά στον έλεγχο, ψέματα και απόκρυψη των διατροφικών συνηθειών
• Καχεξία, υπερβολικά μειωμένο βάρος (Δείκτης Μάζας Σώματος 17,5 ή και λιγότερο)
• Μειωμένος μεταβολικός ρυθμός και ορμονικές διαταραχές εξαιτίας της απώλειας μυϊκού ιστού και της μειωμένης σύνθεσης ορμονών του θυρεοειδούς
• Αδύναμο μυοκάρδιο, μειωμένος καρδιακός παλμός, λιποθυμικές τάσεις, εύκολη κούραση, συνεχής ανάγκη για ύπνο
• Μειωμένη θερμοκρασία σώματος και μη ανεκτικότητα στο κρύο εξαιτίας της μεγάλης απώλειας υποδόριου λίπους
• Χαμηλά επίπεδα σιδήρου και λευκών αιμοσφαιρίων εξαιτίας ανεπαρκούς και φτωχής σε θρεπτικά συστατικά σίτισης, αδυναμία
• Έντονη τριχόπτωση, ξηρή και κρύα επιδερμίδα, επιρρεπής σε μικροτραυματισμούς, λόγω έλλειψης θρεπτικών συστατικών
• Αφύσικη αίσθηση φουσκώματος που μπορεί να διαρκέσει για ώρες
• Διακοπή εμμήνου ρύσεως, διαταραχές στην ανάπτυξη
Νευρική βουλιμία
Γενικά χαρακτηριστικά & συνήθη συμπτώματα
• Φαύλος κύκλος: υπερφαγία, φόβος πρόσληψης βάρους, εμετός (προκειμένου να μην αφομοιωθεί η θερμιδική περιεκτικότητα της τροφής), ανακούφιση, τύψεις και ενοχές, άγχος, υπερφαγία κ.ο.κ.
• 33-75% των θερμίδων απορροφώνται ακόμη και μετά τον εμετό, οπότε η απώλεια βάρους είναι προσωρινή και όχι η επιθυμητή
• Διαταραχές στον μεταβολισμό και στην ανάπτυξη, απώλεια θρεπτικών συστατικών και αφυδάτωση εξαιτίας του εμετού
• Φθορά των δοντιών εξαιτίας της συνεχούς έκθεσης τους στα οξέα του εμετού, έντονη ευαισθησία των δοντιών στο ζεστό και στο κρύο, τερηδόνα
• Χαμηλά επίπεδα καλίου, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς και να οδηγήσουν ακόμη και σε αιφνίδιο θάνατο
• Πρησμένοι σιελογόνοι αδένες εξαιτίας μόλυνσης από τον συχνά προκαλούμενο εμετό
• Έλκος στομάχου και αιμορραγία οισοφάγου σε ορισμένες περιπτώσεις
• Δυσκοιλιότητα εξαιτίας της αλόγιστης και ανεξέλεγκτης χρήσης καθαρτικών (το εμετικό σιρόπι ipecac μπορεί να αποβεί τοξικό για την καρδιά, το ήπαρ και τα νεφρά και χορηγείται μόνο σε σοβαρές δηλητηριάσεις)
Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές φορές ένα άτομο δεν πάσχει ξεκάθαρα από μία συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή, αλλά εμφανίζει ένα συνονθύλευμα συμπεριφορών και συμπτωμάτων από κάθε μία διαταραχή, πολλές φορές σε συνδυασμό με κατάθλιψη. Επίσης, δεν είναι ασύνηθες μια διατροφική διαταραχή να δίνει τη θέση της σε μία άλλη, κάνοντας παραδείγματος χάρη ένα άτομο που υποφέρει από νευρική ανορεξία να στρέφεται στη βουλιμία, ή και το αντίστροφο.
Σε κάθε περίπτωση, μείζονος σημασίας είναι η επιστημονική διάγνωση να συνοδεύεται απαραιτήτως από ολοκληρωμένη συμβουλευτική και θεραπεία από μια ομάδα ειδικών, κατά την οποία το άτομο να χαίρει διατροφικής, ψυχολογικής και ιατρικής παρακολούθησης προκειμένου να αποκτήσει ένα υγιές βάρος αλλά, πάνω απ’ όλα, μια υγιή σχέση με το φαγητό.
Πηγές:
~ Wardlaw G.M., Hampl J.S., DiSilvestro R.A. (2004), Perspectives in Nutrition. McGraw-Hill. t6th edition.
~ Weight Management Dietetic Practice Group (Σύλλογος Αμερικανών Διαιτολόγων για τον Έλεγχο του Σωματικού Βάρους) – www.wmdpg.org
~ Ελληνικό Κέντρο Διατροφικών Διαταραχών – http://www.hcfed.gr
Αδαμίδου Ιωάννα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Βιολόγος
με ειδίκευση στην Ανοσολογία
Πηγή: http://www.dietup.gr/gynaika/psyxikh-ygeia/2920-diatrofikes-diataraxes-kseskepazontas-thn-alhtheia.html
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)